… οι ρίζες του -λαδώματος- εν Ελλάδι …

         

Δωροδοκίες του χθες και του σήμερα

Η δωροδοκία, κοινώς το λάδωμα, ήταν για τον Παυσανία, τον γνωστό μας περιηγητή του 2ου μετά Χριστόν αιώνα, ο πανίσχυρος μοχλός που κινεί εκ του ασφαλούς την Ιστορία, επηρεάζει δραματικά τις εξελίξεις αναγκάζοντας την πλάστιγγα να γέρνει κάθε φορά προς την πλευρά των χρημάτων, που βαραίνουν αποφασιστικά, όπως διαπιστώνουμε καθημερινά παρακολουθώντας έκπληκτοι τα πολιτικά πράγματα στη χώρα μας.

Στο βιβλίο του για την Κορινθία (2.33.3) ο περιηγητής κάνει ιδιαίτερο λόγο για τα χρήματα που έφερε ο ταμίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου Αρπαλος στην Ελλάδα, καθώς και για τα πρόσωπα που τα πήραν ή τα έπιασαν τότε, με μοναδική εξαίρεση τον ρήτορα Δημοσθένη, που πλήρωσε τελικά με τη ζωή του το αντιμακεδονικό του μένος! Στα Λακωνικά του ο Παυσανίας (3.9.8) μιλά επίσης διεξοδικά για τα περσικά χρήματα, τους περίφημους χρυσούς δαρεικούς, που έφερε στην Ελλάδα με εντολή του Αρταξέρξη ο Ρόδιος Τιμοκράτης, προκειμένου να προκαλέσει πόλεμο ενάντια στους Σπαρτιάτες, παραθέτει μάλιστα κατάλογο των πολιτικών που τα πήραν τότε: οι Αργείοι Κύλων και Σωδάμας, οι Θηβαίοι Ανδροκλείδης, Ισμηνίας και Αμφίθεος και οι Αθηναίοι Κέφαλος και Επικράτης.

Πουλημένοι πολιτικοί υπήρχαν πάντα. Θα δημοσιευθεί άραγε κατάλογος όσων τελικά τα πήραν στην περίπτωση της Ζίμενς, του Βατοπεδίου κ.λπ.;

Στα Μεσσηνιακά του (4.17.2) πάλι, ο Παυσανίας περιγράφει με μελανά χρώματα τα περί διαφθοράς και χρηματισμού των αντίπαλων στις πολεμικές συγκρούσεις. Καταλήγει ότι πρώτοι οι Λακεδαιμόνιοι εξαγόρασαν με χρήματα τη νίκη τους στον μακροχρόνιο πόλεμο ενάντια στους Μεσσήνιους, δωροδοκώντας τον ίδιο τον βασιλιά των Αρκάδων Αριστοκράτη, που είχε προσφερθεί υποτίθεται να βοηθήσει τους Μεσσήνιους στη μάχη της λεγόμενης Μεγάλης Τάφρου, ενώ τελικά τους εγκατέλειψε. Και στην κρίσιμη ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς το 404 π.Χ. οι Λακεδαιμόνιοι κατάφεραν να εξαγοράσουν τον Αδείμαντο και άλλους Αθηναίους στρατηγούς και να νικήσουν έτσι κατά κράτος τελικά τους Αθηναίους.

Οι Πέρσες χρησιμοποίησαν το ίδιο αυτό σίγουρο μέσο κατά των Λακεδαιμονίων, τροφοδοτώντας με άφθονο χρήμα τους Κορίνθιους, τους Αργείους και τους Θηβαίους, ώστε να ξεσηκωθούν τελικά ενάντια στη Σπάρτη και να την αναγκάσουν να εγκαταλείψει τα εδάφη που είχε κερδίσει στην Ασία ο Αγησίλαος.

Στα Ηλιακά του τέλος (5.21.2), απαριθμεί ο Παυσανίας ένα πλήθος από Ολυμπιακές νίκες που κερδήθηκαν με απάτες κάθε μορφής (το ντοπάρισμα δεν είχε ακόμη εφευρεθεί) και κυρίως με χρηματισμό των αντιπάλων.

Του Πέτρου Θέμελη καθηγητή Κλασικής Αρχαιολογίας