Του Γιώργου Προκοπάκη*
Την παραμονή της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής η ελληνική κοινωνία ψάχνεται να δει πού βρίσκεται. Φαίνεται το ίδιο συμβαίνει και με την τρικομματική κυβέρνηση, η οποία φτιάχτηκε για να σώσει την παρτίδα.
Ο Πρωθυπουργός προσέρχεται στη Σύνοδο χωρίς συμφωνία για τα μέτρα των 11,8 ευρώ ή 13,5 δισ ευρώ, χωρίς να έχουν γίνει πολλά για τις προαπαιτούμενες δράσεις, χωρίς συμφωνία για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Όλα αυτά που η προηγούμενη κυβέρνηση, με τη συμφωνία τον Φεβρουάριο των δύο από τους τρεις σημερινούς εταίρους, είχε δεσμευθεί να έχει ολοκληρώσει μέχρι τον Ιούνιο – σε τέσσερις μήνες, δηλαδή.
Πολλά είχαν ήδη δρομολογηθεί και προχωρήσει με τους υπουργούς του λεγόμενου δικομματισμού. Τέσσερις μήνες πέρασαν από τη δημιουργία της σημερινής μας τρικομματικής κυβέρνησης και αρχίζει πια και ο πλέον καλόπιστος υποστηρικτής της να αναρωτιέται πού βρίσκεται και τι κάνει η κυβέρνησή του.
Η κυβέρνηση έκανε μέχρι τις αρχές Αυγούστου μια ενδιαφέρουσα περιήγηση στην υπερβατική έννοια της αναδιαπραγμάτευσης. Ο κόσμος όλος είχε προεξοφλήσει πως το μόνο ερώτημα είναι «δραχμή ή μνα;» Ώσπου, σε δύο συναντήσεις, 1 και 3 Αυγούστου, έγινε η υπέρβαση: «να επανέλθει το πρόγραμμα σε τροχιά». Σήμερα, παραμονή της Συνόδου, «είμαστε κοντά» αλλά θέλουμε μερικές ημέρες ακόμη!
Κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να μιλήσει στον αποσβολωμένο ελληνικό λαό και να του πει πώς χάθηκαν οι σαράντα τρεις ημέρες της «αναδιαπραγμάτευσης» σε μια κρίσιμη περίοδο που «δεν έχουμε ούτε μία ημέρα για χάσιμο», και τι κάνουμε τώρα.
Με την απαγκίστρωση από την επαναδιαπραγμάτευση των αρχών Αυγούστου τα πάντα άλλαξαν. Δύο μήνες μετά, όλοι θέλουν την Ελλάδα στο ευρώ. Διπλασιάστηκε η αξία των ελληνικών ομολόγων του PSI. Ως και η κ. Μέρκελ ήρθε στην Αθήνα! Συζητείται ευρέως η συνολική λύση. Όμως η δόση του Ιουνίου (και του Σεπτεμβρίου πια) δεν έχει έρθει και στην καλύτερη περίπτωση αναμένεται στα μέσα Νοεμβρίου.
Στην Ελλάδα τα πάντα καταρρέουν. Επιχειρήσεις κλείνουν, η ανεργία φουντώνει, δεν κινείται τίποτε – εκτός από κάποιες υγιείς, ισχυρές, εξωστρεφείς επιχειρήσεις που κινούνται εγκαταλείποντας τη χώρα ως επιχειρηματική έδρα.
Ο ελληνικός λαός παρακολουθεί ενεός όλα αυτά. Οι υπεύθυνοι πολιτικοί αρχηγοί που ανέλαβαν να σώσουν τη χώρα συναντιούνται για να καθοδηγήσουν την πορεία προς τη σωτηρία. Όμως, με το πέρας κάθε σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών η σύγχυση μεγαλώνει. Οι κύριοι Βενιζέλος και Κουβέλης δίνουν την εντύπωση πως δεν βγαίνουν από την ίδια συνάντηση. Απευθύνονται στα κομματικά τους ακροατήρια, όχι στους Έλληνες πολίτες που αγωνιούν. Ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνηση συστηματικά δεν ενημερώνουν. Αντί της ενημέρωσης επιλέγεται η διαρροή, με όλες τις πιθανές και απίθανες λεπτομέρειες. Ολα αυτά υποτίθεται πως αφορούν τις διαπραγματεύσεις με τους «μεσαίου βεληνεκούς τεχνοκράτες» της τρόικας οι οποίοι παρουσιάζονται να δρουν αυθαιρέτως και κατά βούληση. Με όλους τους τρόπους καταγγέλλεται η ακαμψία, ο αμοραλισμός, η αδιαφορία των ελεγκτών και του σκληρού συντηρητικού πυρήνα της ευρωζώνης. Ειδικά χθες, η επικοινωνία Τόμσεν-Λαγκάρντ εν μέσω εμπλοκής διέλυσε και τη βολική θεωρία της παράκαμψης των τεχνοκρατών πηγαίνοντας κατευθείαν στους προϊσταμένους τους.
Η ανεπαρκής επικοινωνιακή διαχείριση από την κυβέρνηση και τους κυβερνητικούς εταίρους έχει το προφανές αποτέλεσμα: δεκάδες σενάρια για συνολική ευρωπαϊκή λύση, για λύση πακέτο Ισπανία-Κύπρος-Ελλάδα, για πανηγυρική απόφαση παραμονής στο ευρώ μετά τις αμερικανικές εκλογές, για αποπομπή μετά τις αμερικανικές εκλογές και ό,τι μπορεί να βάλει ο νους διακινούνται στα ΜΜΕ. Όλα ισότιμα, όλα νομιμοποιημένα, όλα πιθανά. Στο χάος αυτό της μη ενημέρωσης ο μόνος που δεν έχει ακουστεί είναι η τρόικα. Από τον Φεβρουάριο του 2011, τότε που ο κ. Ντερούζ ενημέρωσε για την προσφορά 50 δισ. ευρώ δημόσιας περιουσίας από την ελληνική κυβέρνηση για να καλυφθεί το τότε χρηματοδοτικό κενό, εξανέστησαν οι κ.κ. Πεταλωτής και Καρχιμάκης και έκτοτε έχει απαγορευθεί η παραχώρηση συνεντεύξεων Τύπου της τρόικας.
Έκτοτε η τρόικα είναι ο προσφιλής και σιωπηλός σάκος του μποξ.
Μέσα στην εθνική σύγχυση, ο Πρωθυπουργός πρέπει να παραστεί στη Σύνοδο. Κατάπληκτοι ακούσαμε για τις παραινέσεις κυβερνητικών εταίρων να θέσει το πολιτικό ζήτημα των ορίων της Ελλάδας. Ας το μεταφράσουμε: κάναμε όλες τις υποχωρήσεις, δεχθήκαμε τα πάντα, δεχθήκαμε εμπροσθοβαρές πρόγραμμα που κινδυνεύει να διαλύσει τα πάντα – εάν επιμείνετε κι άλλο, η κυβέρνηση θα πέσει. Αυτό είναι όλο κι όλο το όπλο της πολιτικής διαπραγμάτευσης;
Η κοινωνία, με τις θυσίες που έχει κάνει και αυτές που είναι βέβαιον ότι θα κάνει ακόμη, δικαιούται τουλάχιστον υπεύθυνη και σοβαρή ενημέρωση. Αδιαφορεί για τις εσωκομματικές ισορροπίες που ενδεχομένως επιχειρούν να κρατήσουν οι τρεις. Πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν τα αυτονόητα: οι τρεις αρχηγοί να ενημερώνουν από κοινού και η τρόικα να ενημερώνει απευθείας την ελληνική κοινή γνώμη. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε την πορεία στα τυφλά. Η κοινωνία μπορεί να κρίνει και να σχηματίζει ιδία άποψη και όχι να γίνεται έρμαιο φημών, σεναρίων και διαρροών.
*Ο Γιώργος Προκοπάκης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων σε θέματα οργάνωσης και διαχείρισης πληροφοριών, πρώην καθηγητής στο Columbia University. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ στις 17 Οκτωβρίου του 2012.