Αντιμέτωποι με τον κίνδυνο της ελονοσίας βρίσκονται περίπου 3,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή ο μισός πληθυσμός του πλανήτη. Ο αριθμός των θανάτων από ελονοσία που καταγράφονται κάθε χρόνο ανέρχεται στις 660.000, ενώ πιο ευάλωτοι είναι οι άνθρωποι που ζουν στις φτωχότερες χώρες. Και όλα αυτά, τη στιγμή που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει θέσει ως στόχο τον μηδενισμό των θανάτων από ελονοσία ως το 2015.
Στην Ελλάδα, η ελονοσία εκριζώθηκε το 1974, ύστερα από επίπονο και συντονισμένο αγώνα που αποτέλεσε παγκόσμιο παράδειγμα. Το 2011, όμως, εμφανίστηκε στην περιοχή του Ευρώτα Λακωνίας, στην Πελοπόννησο, μία συρροή κρουσμάτων στους κατοίκους χωρίς ιστορικό ταξιδιού σε ενδημική χώρα. Πριν από το γεγονός αυτό, στη χώρα μας καταγράφονταν 30-50 περιστατικά ανά έτος, που όμως όλα ήταν “εισαγόμενα”.
Όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ), με αφορμή την 25η Απριλίου (Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ελονοσίας), το ενδεχόμενο “επανεγκατάστασης” της νόσου στον ελλαδικό χώρο είναι πλέον υπαρκτό. Αυτό, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, οφείλεται στο ότι: τα κουνούπια που μεταδίδουν τη νόσο κυκλοφορούν σε διάφορες περιοχές της χώρας, η οποία και αποτελεί τόπο διαμονής και εργασίας μεταναστών στις οποίες ενδημεί η νόσος και μπορεί αυτοί να είναι φορείς. Επίσης, στο ότι, λόγω των κλιματολογικών συνθηκών, έχουμε αύξηση του πληθυσμού και της δραστηριότητας των κουνουπιών.
Η ελονοσία (malaria) προκαλείται από ένα παράσιτο που ονομάζεται πλασμώδιο (Plasmodium), το οποίο μεταδίδεται με το τσίμπημα του θηλυκού μολυσμένου ανωφελούς (Anopheles) κουνουπιού. Στο ανθρώπινο σώμα, τα παράσιτα πολλαπλασιάζονται στο ήπαρ και μετά μολύνουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια.
Η διαβίβαση εξαρτάται, επίσης, από τις κλιματικές συνθήκες που μπορούν να επηρεάσουν τον αριθμό και την επιβίωση των κουνουπιών. Σε πολλά μέρη, η μετάδοση είναι εποχιακή, με την κορύφωση στη διάρκεια και αμέσως μετά την περίοδο των βροχών. Τα συμπτώματα της ελονοσίας περιλαμβάνουν πυρετό με έντονο παροξυσμικό ρίγος, πονοκέφαλο, εμετούς, μυαλγίες και εμφανίζονται αρκετές ημέρες (1-4 εβδομάδες) μετά τη μόλυνση, ενώ παρατηρούνται συχνά υποτροπές. Αν δεν αντιμετωπιστεί, η ελονοσία μπορεί γρήγορα να γίνει απειλητική για τη ζωή διακόπτοντας την παροχή αίματος σε ζωτικά όργανα. Είναι νόσημα που θεραπεύεται, ενώ σε πολλά μέρη του κόσμου, τα παράσιτα έχουν αναπτύξει αντίσταση σε μια σειρά από θεραπείες.
Στη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της ΠΚΜ εφαρμόζεται από χρόνια πρόγραμμα καταπολέμησης των κουνουπιών σε ετήσια και συστηματική βάση. Στους ταξιδιώτες που έχουν ως προορισμό χώρες όπου ενδημεί η ελονοσία χορηγούνται φάρμακα προφύλαξης από αυτήν (χημειοπροφύλαξη), με διεθνές πιστοποιητικό, όπως προβλέπεται από τον Διεθνή Υγειονομικό Κανονισμό και δίδονται οι απαιτούμενες οδηγίες.
“Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας λαμβάνει όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την καταπολέμηση των κουνουπιών ενόψει της θερινής περιόδου και την εξάλειψη κάθε πιθανού κινδύνου που προκαλείται από την επανεμφάνιση λοιμωδών νοσημάτων και απειλούν τη δημόσια υγεία εφαρμόζοντας για πρώτη φορά ενιαίο πρόγραμμα καταπολέμησης των κουνουπιών και σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας για τις περιοχές ευθύνης των Δήμων της ΠΚΜ” αναφέρει, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ελονοσίας, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας.