Το ποσοστό των νέων που είναι διατεθειμένοι να φύγουν από την Ελλάδα για να βρουν εργασία, είναι αρκετά υψηλό (60%) και ακόμη περισσότεροι (86%) είναι εκείνοι που βιώνουν το εργασιακό περιβάλλον ως αβέβαιο και απρόβλεπτο και μόνο 42% το βλέπουν διευρυμένο με αρκετές ευκαιρίες.

Φταίει η κρίση ή η οργάνωση της ελληνικής αγοράς εργασίας για τη χαμηλή απασχολησιμότητα των νέων; Οι νέοι στην Ελλάδα διαθέτουν τις δεξιότητες που χρειάζεται η αγορά εργασίας; Τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν προσαρμοσθεί στις νέες συνθήκες της αγοράς εργασίας; Οι εμπεριστατωμένες και έγκυρες απαντήσεις που δόθηκαν στα τρία αυτά καίρια ερωτήματα δεν απέχουν από το να συνιστούν την ανατομία του μεγάλου προβλήματος της ανεργίας των νέων. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι ευρύτερο και τη στιγμή αυτή έχει φέρει σε «σημείο βρασμού» και τα κέντρα λήψης αποφάσεων της Ε.Ε. με τις συνεχείς ανακοινώσεις τους για βελτιωτικά και προληπτικά μέτρα και πολιτικές, όπως το «Guarantee Youth».

Τρία ερωτήματα

Τα τρία αυτά ερωτήματα, στις 22 Νοεμβρίου, τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση σε ημερίδα που οργάνωσε η Citi Ελλάδος σε συνεργασία με το Alba Business School at the American College of Greece, με θέμα: «Νεανική απασχολησιμότητα στην Ελλάδα σήμερα». Συγκεκριμένα, πρόκειται για πρωτοβουλία της Citi Ελλάδας που την χρηματοδοτεί το Citi Foundation και η οποία αποσκοπεί στη σύνταξη πρότασης για τη βελτίωση της απασχολησιμότητας των νέων. Τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου έχει αναλάβει το Τμήμα Εφαρμοσμένης Ερευνας του ALBA και η ολοκληρωμένη πρόταση θα αφορά την αναβάθμιση της νεανικής απασχολησιμότητας, ειδικότερα στους αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης 22 – 29 ετών. Κατά την πρώτη φάση του έργου (Οκτώβριος 2012 – Οκτώβριος 2013) διερευνήθηκαν το μέγεθος, τα βαθύτερα αιτία του προβλήματος, όπως και οι επιπτώσεις σε άτομα και στην εθνική οικονομία, αλλά και οι πιθανές παρεμβάσεις σε ατομικό, επιχειρηματικό και πολιτικό επίπεδο.

Την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της πρωτοποριακής αυτής έρευνας για τη νεανική απασχολησιμότητα στην Ελλάδα έκαναν η δρ Ολγα Επιτροπάκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού του ALBA και ο δρ Χρήστος Κορίτος, επίκουρος καθηγητής Μάρκετινγκ του ALBA.

Η πρόσφατη αυτή ημερίδα είναι η δεύτερη φάση του έργου και προσκλήθηκαν τα ενδιαφερόμενα μέρη να συνεισφέρουν, με δομημένο τρόπο, σε δημόσια συζήτηση με τις ιδέες και τις εμπειρίες τους. Ο τελικός στόχος του έργου –που είναι η παροχή προτάσεων για τη βελτίωση των προοπτικών της νεανικής απασχολησιμότητας στην Ελλάδα του σήμερα– θα υλοποιηθεί στις 12 Δεκεμβρίου με την παρουσίαση των προτάσεων αυτών, οι οποίες και θα είναι διαθέσιμες σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή για κάθε ενδιαφερόμενο.

Την ημερίδα χαιρέτισε με ομιλία του ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης, ο οποίος χαρακτήρισε το πρόβλημα «εκρηκτικό» και ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος δεν μπορεί να γίνει μόνο με μέτρα και παρεμβάσεις «ειδικά για την κρίση». Αντίθετα είπε «χρειάζεται να πιάσουμε από την αρχή το “νήμα” της υπόθεσης, θεραπεύοντας στρεβλώσεις και παθογένειες σε όλα τα βήματα εισόδου των νέων στην απασχόληση». Αναφέρθηκε επίσης «στο νέο υπόδειγμα οικονομικής ανάπτυξης που σταδιακά οικοδομούμε» που θα ανακόψει «ή καλύτερα, θα αντιστρέψει την εκροή καλής ποιότητας ανθρώπινου κεφαλαίου των νέων (brain-drain) της χώρας μας».

Εκανε ιδιαίτερη αναφορά στο πλήθος των νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών από νέους ανθρώπους, κυρίως στον χώρο των νέων τεχνολογιών (start-ups) «που δείχνουν τον δρόμο για την έξοδο της χώρας από την κρίση». Υπογράμμισε επίσης, ότι κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Ευρωπαϊκής Προεδρίας «στους κεντρικούς άξονες των παρεμβάσεών μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα είναι η τιθάσευση της νεανικής ανεργίας και η εμβάθυνση της ευρωπαϊκής δράσης «Εγγύηση για τη νεολαία».

Οι «μονομάχοι»

Στο πολύ ενδιαφέρον και εποικοδομητικό ντιμπέιτ για την ανταλλαγή αντίθετων απόψεων, φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού φορέα κατέθεσαν ιδέες, εμπειρίες και προτάσεις και ακολούθησε ψήφισή τους από το κοινό, τα αποτελέσματα της οποίας θα συμβάλουν στην κατάρτιση προτάσεων πολιτικής. Συγκεκριμένα, κατά τη «μονομαχία» για το ερώτημα «φταίει η κρίση ή η οργάνωση της εργασίας για τη χαμηλή απασχολησιμότητα των νέων», ο κ. Σπύρος Χρυσανθόπουλος του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ επιχειρηματολόγησε υπέρ του «ναι, φταίει η κρίση». Ενώ, ο έτερος των «μονομάχων» κ. Απόστολος Πεταλάς, αντιπρόεδρος της ΕΑΣΕ, υποστήριξε ότι «αυτό που φταίει είναι η οργάνωση της εργασίας».

Στο ερώτημα αν «οι νέοι στην Ελλάδα σήμερα έχουν τις δεξιότητες που χρειάζεται η αγορά εργασίας», τον αντίλογο διεξήγαγαν η κ. Αναστασία Ακριτίδη, υπεύθυνη πωλήσεων της AIESEC υπέρ του «ναι» και ο κ. Αλέξανδρος Φουρλής, διευθύνων σύμβουλος Kariera A.E. υπέρ του «όχι». Τέλος, για το αν «έχουν προσαρμοστεί τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα στις νέες συνθήκες της αγοράς εργασίας», το «ναι» υποστήριξε ο καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, κ. Ιωάννης Καλογήρου και το «όχι» η κ. Μάρθα Μυλωνά, πρόεδρος του ΣΔΑΔΕ.

Στα σημαντικά συμπεράσματα της ημερίδας είναι η σημαντική απόκλιση απόψεων μεταξύ των νέων και των εργοδοτών σε ό,τι αφορά το ποιες δεξιότητες είναι σημαντικές στη σημερινή αγορά εργασίας. Σύμφωνα με την έρευνα που παρουσιάσθηκε, η μεγαλύτερη απόκλιση διαπιστώνεται σε δεξιότητες όπως ηγετικές ικανότητες, πρωτοβουλία, επιχειρηματική ηθική και συναισθηματική νοημοσύνη, τις οποίες οι νέοι βαθμολόγησαν χαμηλότερα. Από την πλευρά τους, τα στελέχη Ανθρώπινου Δυναμικού βαθμολογούν υψηλότερα δεξιότητες, όπως ο προσανατολισμός στη μάθηση, η επιχειρηματική ηθική και η ακεραιότητα, η πρωτοβουλία, η προσαρμοστικότητα, η διαχείριση αλλαγών, οι ηγετικές ικανότητες, η επικοινωνία και η ενδογενής κινητοποίηση.

Ποσοστά

Το ποσοστό των νέων που είναι διατεθειμένοι να φύγουν από την Ελλάδα για να βρουν εργασία, είναι αρκετά υψηλό (60%) και ακόμη περισσότεροι (86%) είναι εκείνοι που βιώνουν το εργασιακό περιβάλλον ως αβέβαιο και απρόβλεπτο και μόνο 42% το βλέπουν διευρυμένο με αρκετές ευκαιρίες. Οι περισσότεροι (78%) έχουν υψηλές προσδοκίες από τους μελλοντικούς εργοδότες τους ως προς την προσφορά ευκαιριών που θα ενισχύσουν την απασχολησιμότητά τους. Ωστόσο, χαμηλότερες (43%) είναι προσδοκίες τους σε θέματα αμοιβών και εργασιακής ασφάλειας (47%). Οι περισσότεροι υποστηρίζονται οικονομικά από την οικογένειά τους και στην πλειονότητά τους επιθυμούν να βρουν εργασία σχετική με το αντικείμενο των σπουδών τους.

Πηγή: kathimerini.gr