Του Στέργιου Ζιαμπάκα
Κόλαφο για την πολιτική του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και την προσπάθειά του να εφαρμόσει τον «επανέλεγχο» μετατροπής συμβάσεων σε αορίστου χρόνου αποτελεί η μελέτη του εμπειρογνώμονα Δημόσιας Διοίκησης και προέδρου του Δ.Σ. του Διοικητικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Κώστα Παπαδημητρίου. Το κείμενό του αποδομεί πλήρως την επιχειρηματολογία του ΥΔΜΗΔ και δικαιώνει τη στάση των εργαζομένων και μερίδας αιρετών να «μπλοκάρουν» τη διαδικασία. Ο επιστήμονας κρίνει την επίμαχη διάταξη (άρθρο 42 του Ν. 4250/2014) πολιτικά ανήθικη, συνταγματικά προβληματική και διοικητικά απαράδεκτη, στον βαθμό που θα επιφέρει μείζονα αναστάτωση στις δημόσιες υπηρεσίες.
Η μελέτη επιβεβαιώνει ότι επιδίωξη του νομοθέτη υπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, «προφανώς δεν είναι η απονομή δικαιοσύνης», αλλά «η τήρηση των μνημονιακών υποχρεώσεων με την απόλυση ορισμένων υπαλλήλων και η ανάδειξη του υπουργού ως συνεπούς τοποτηρητή και των μνημονίων δεσμεύσεων (για το εξωτερικό), αλλά και της προσπάθειας “κάθαρσης” στη Διοίκηση (για το εσωτερικό)».
Συμπληρώνει ότι «ο σκοπός αυτός επιτυγχάνεται με την ταχυδακτυλουργικού τύπου κίνηση, της τιμωρίας των πιο αδύναμων, δηλαδή των υπαλλήλων-πελατών που κάποια στιγμή ευνοήθηκαν από το πελατειακό σύστημα, σε συνδυασμό με τη διατήρηση άνευ απώλειας των ισχυρών πόλων (πολιτικών Προϊσταμένων) και του ίδιου του μηχανισμού του πελατειακού συστήματος». Δρομολογείται, δε, μια διαδικασία επανελέγχου από «όργανα λίγο-πολύ υπάκουα στην ηγεσία του ΥΔΜΗΔ, με δηλωμένη πρόθεση την ανεύρεση και την αυστηρή τιμωρία, επιλεκτικά προσδιορισμένων παραβατών».
«Προβληματική διαδικασία»
Ο κ. Παπαδημητρίου κάνει λόγο για ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που διακρίνεται από δύο χαρακτηριστικά: αφενός διασπάται η αρχή της νομιμότητας των διοικητικών πράξεων και αυτές μπορούν να επανελεγχθούν ανεξαρτήτως χρόνου που έχει περάσει και αιτιολογίας που απαιτείται, και αφετέρου διασπάται η υπαιτιότητα-ευθύνη που υπάρχει σε περίπτωση παρανομίας. «Αυτό το δεύτερο χαρακτηριστικό, ιδίως, είναι που κάνει όλη τη διαδικασία επανελέγχου ευθέως προβληματική και πιθανόν αντισυνταγματική», σημειώνει ο εμπειρογνώμονας.
Επιπλέον, διαπιστώνει μια ανισοβαρή κατανομή του βάρους ευθύνης «σε μια σχέση που χαρακτηρίζεται από κραυγαλέα ανισομέρεια υπέρ της διοικητικής αρχής». Σύμφωνα λοιπόν με τον νόμο, στη συγκεκριμένη διαδικασία, «ο αδύναμος συμβαλλόμενος αναλαμβάνει το σύνολο της ευθύνης για παραλείψεις, στις οποίες υπέπεσε κατά κύριο λόγο ο ισχυρός συμβαλλόμενος». Και μάλιστα η ποινή που επιβάλλεται στον «υπαίτιο» υπάλληλο είναι άδικη, καθώς είναι η ίδια, κοινή για όλους. «Δεν προβλέπεται καμία διαβάθμιση ανάλογα με τη βαρύτητα του πταίσματος ούτε καμία εκτίμηση της προσωπικότητας του δράστη ή ύπαρξης άλλων συνθηκών. Ολοι οι ενεχόμενοι θα τιμωρηθούν το ίδιο», τονίζεται στη μελέτη.
Ασχετοι
Αναφορικά με την εξακρίβωση της «υπαιτιότητας», ενός δηλαδή κατεξοχήν δύσκολου και δυσαπόδεικτου ζητήματος, στηλιτεύεται το γεγονός ότι δεν ανατίθεται στην αρμόδια και εξειδικευμένη δικαστική εξουσία, αλλά «σε αυτό το ετερόκλητο σχήμα με επικεφαλής το ΑΣΕΠ και εκτελεστικούς βραχίονες μικτά κλιμάκια ελέγχου, υπαλλήλων που θα ενεργούν μεν ως προανακριτές, αλλά σαφώς δεν έχουν την ειδική γνώση και εμπειρία των δικαστικών. Για την ακρίβεια, η διάταξη είναι τόσο ανοιχτή που μπορεί οι ελεγκτές να μην έχουν καμία σχετική εμπειρία», προστίθεται.
Σύμφωνα με τον κ. Παπαδημητρίου, η δίωξη παρανομιών που οδηγεί στην επιβολή μιας τόσο άκαμπτης και αυστηρής ποινής, η οποία -σε συνδυασμό με τη ρητή άρνηση αποζημίωσης- μπορεί να μεταβάλει προς το πολύ δυσμενέστερο ολόκληρη τη ζωή του ανθρώπου, δηλαδή ένα κατεξοχήν δικαιοδοτικό έργο, το οποίο σε ένα κράτος δικαίου δεν μπορεί να γίνεται παρά μόνο μετά από απόφαση δικαστηρίου και με τους όρους ορθής απονομής της δικαιοσύνης.
«Τσαρλατάνοι»
Αξιοσημείωτη είναι συγκεκριμένη παράγραφος της μελέτης, με τίτλο «Κράτος τυχοδιώκτης». Σύμφωνα με την ανάλυση του εμπειρογνώμονα, οι νόμοι δεν συνιστούν ρυθμίσεις στο κενό, αλλά έχουν συγκεκριμένες αφορμές και κοινωνικές αναφορές. «Ο τωρινός Νόμος έρχεται να επανελέγξει μια διαδικασία, η οποία ήταν πολύ γνωστή κατά το πρόσφατο παρελθόν, οπότε η κυριαρχία του πελατειακού συστήματος στη λειτουργία του κράτους ήταν αναμφισβήτητη. Το ίδιο το κράτος όμως που κατά το 2000 και το 2004-2006 νομοθετούσε την τακτοποίηση εκείνων που το ίδιο με τις πρόσκαιρες ρυθμίσεις του κρατούσε σε ομηρία (και επηρέαζε την ψήφο τους…) έρχεται τώρα να τους θυσιάσει στον βωμό των νέων του επιδιώξεων, της επίτευξης των μνημονιακών δεσμεύσεων.
»Γνωρίζοντας, αφού οι Δημόσιες Υπηρεσίες υπό την καθοδήγηση των πολιτικών ηγεσιών τις έκαναν, ότι οι μετατροπές του 2000 και του 2006 δεν έγιναν με την απαραίτητη αυστηρότητα, αλλά με κάποια χαλαρότητα, μια και τότε το κράτος φορούσε το προσωπείο του καλού, έρχεται τώρα, φορώντας το προσωπείο του τιμωρού, να επιβάλει τη δικαιοσύνη! Αυτήν δηλαδή που αγνόησε κατά το παρελθόν, κάνοντας και κάποιες χαριστικές μετατροπές…». Και καταλήγει ο κ. Παπαδημητρίου: «Τα σοβαρά κράτη, όμως, έχουν συνέχεια και συνέπεια στην πολιτική τους και δεν αλλάζουν προσωπεία σαν υποκριτές ηθοποιοί ή, χειρότερα, σαν τσαρλατάνοι…».
Πηγή: efsyn.gr