Ο νέος τρόπος επιλογής των διευθυντών των σχολείων μας μπορεί να κρύβει ή να σκοπεύει σε πολλά. Αποκάλυψε όμως ένα μη σκόπιμο πλεονέκτημά του. Θα γίνει αμέσως αντιληπτό.
Μετά και το τελευταίο τηλεφώνημα που δέχθηκα από «υποψήφιο» διευθυντή, βγήκα από τα ρούχα μου. Και σκέφθηκα. Στον νομό μας, ένας (1) στους δεκαπέντε (15) καθηγητές στη διάρκεια της θητείας του θα μπορούσε να γίνει διευθυντής, και μάλιστα με θητεία μόνο δύο (2) ετών. Αν επιμείνει, θα στερήσει τη θέση από κάποιον, στη σκέψη βέβαια ότι και άλλοι θα ήθελαν να γίνουν διευθυντές. Γιατί κάποιος να θέλει να γίνει διευθυντής;
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι, ή ανάγκες, για τους οποίους κάποιος επιδιώκει να γίνει διευθυντής. Για να αυξήσει το φτωχό του εισόδημα, με ένα εξ ίσου φτωχό επίδομα θέσης, να βοηθήσει το σχολείο του, ή υπακούοντας στην απαίτηση των συναδέλφων που για δικούς λόγους τον πιέζουν, για το καλό του σχολείου, φυσικά. Είναι λόγοι που μπορούν να γίνουν αποδεκτοί.
Τί να αποδεκτώ όμως για αυτόν που όλα τα προηγούμενα χρόνια, ως μη «εκλεγμένος» διευθυντής, σου υπενθύμιζε απειλητικά ότι …θα σε αξιολογήσει; Που σε προσέβαλε σε κάθε ευκαιρία; Που δεν κατάλαβε ότι ήταν απλώς εξάρτημα μιας μηχανής καταπίεσης; Πειθήνιο όργανο της διοίκησης; Και η ελάχιστη εξουσία του απέρρεε από το «αξίωμα» του φούσκωνε τα μυαλά…
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να αλλοτριώσεις έναν άνθρωπο είναι να του δώσεις εξουσία και να τον πείσεις ότι είναι αναντικατάστατος. Έτσι μπορείς να προωθήσεις κάθε «μεταρρύθμιση», οποιοδήποτε «πακέτο», που φουσκώνει τις τσέπες των από πάνω και πολλαπλασιάζει τη δουλειά των από κάτω, εις βάρος της κυρίως εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τώρα, αυτός ο άνθρωπος, σου ζητάει (τηλεφωνικά…) την «ψήφο» σου!
Τί να αποδεχτώ, πάλι για «υποψήφιο», που περηφανεύεται πως δεν έχει μπει ποτέ σε τάξη; Που δεν έκανε τίποτα άλλο από το να φουσκώνει το φάκελό του και την τσέπη του; Και, όντας αργόσχολος στις διάφορες θέσεις που κατά καιρούς (ή και όλους τους καιρούς!) κατείχε, εμπόδιζε τον συνάδελφο, που υπηρετούσε την εκπαίδευση, να εξελιχθεί, ή τουλάχιστον να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες που αυτός κατείχε και για προσωπικό ή κομματικό όφελος καταλλήλως χρησιμοποίησε; Αυτός και οι όμοιοί του ανέπτυξαν ως βίωμά τους ότι η εκπαίδευση ασκείται στα γραφεία και όχι στην τάξη. Ξεχνούν ότι ο ρόλος του διευθυντή είναι κατά τον νόμο επιβοηθητικός. Στην τάξη παράγεται και αξιολογείται το εκπαιδευτικό έργο.
Η τρίτη που μου τηλεφώνησε, «υποψήφια» στο διπλανό σχολείο, δεν μπορεί να διανοηθεί ότι «βάλανε τους άσχετους να μας αξιολογήσουν». «Είναι αφύσικο!», φώναζε προχθές, «είναι δυνατόν να επιστρέφει κανείς στη θέση του απλού καθηγητή;» Φαίνεται ότι για αυτήν «φυσικός» νόμος, που παραβιάζει κάθε λογική και κάθε αναλογία, είναι: μια φορά διευθυντής, για πάντα διευθυντής!
Και ο τέταρτος, ο πέμπτος, ο έκτος, καμιά φορά και όλοι συνυποψήφιοι στο ίδιο «χηρεύον» σχολείο, όλοι μαζί αναφωνούν: Μα έχω 2 -3 μεταπτυχιακά! Δεν θα ψάξω πόσα από αυτά είναι από (να τις πω έτσι) «μούφες» σχολές. Που τα πήραν με στοχευμένη (κομματική, πολλές φορές) υπόδειξη ή πληροφόρηση. Καλά έκαναν που πήραν και δεύτερο και τρίτο πτυχίο, καλά έκαναν που πήραν εκπαιδευτικές άδειες, αυτό που πειράζει είναι ότι όλα αυτά δεν βοήθησαν κανέναν μαθητή, γιατί δεν είχαν χρόνο ούτε διάθεση να τα εφαρμόσουν στην πράξη. Αφού έχουν χάσει κάθε επαφή με την τάξη.
Χρόνια, όλα αυτά, τα ανέχομαι. Και εκεί που κόντευα να πάθω ανοσία, μου τηλεφώνησε ο διευθυντής μου. Με την ίδια έξαψη, στην ίδια παραληρηματική κατάσταση όταν έπαιρνε το δεύτερο «πτυχίο», όταν έπαιρνε εκπαιδευτικές άδειες, όταν έβλεπε παντού ίντριγκες που τον υπέσπαπταν, όταν έκανε αναφορές γραπτές ή προφορικές, όταν δεν έδινε δεκάρα σε οτιδήποτε συλλογικό… Θεώρησε αυτονόητο ότι θα συμπάσχω. Αγρίεψα. Δεν θα τον ψηφίσω. Αλλά ποιόν να ψηφίσω; Τον άλλον, που μου τηλεφωνεί όποτε βάζει για υποψήφιος στο ΠΥΣΔΕ (άλλος αργόσχολος), και δεν δίνει δεκάρα για το σχολείο, την …πολυπτυχιούχο που δεν πάτησε το πόδι της στο σχολείο και έχει το θράσος να με αποκαλεί, τώρα, «συνάδελφο»;
Όχι δεν θα ρίξω άκυρο, θα ρίξω λευκό. Θα τους …ασπρίσω, όλους! Κανείς να μην πιάσει τη βάση του 20%. Το άσπρισμα απολυμαίνει. Ίσως να …απολοιμαίνει κιόλας. Να γιατρέψει, δηλαδή, όλους τους διευθυντές μου, σ’ αυτό και σ’ άλλα σχολεία, που είχαν εγγίσει την ύβρι, τη σοβαρότερη ψυχασθένεια που προκαλεί η παραμονή και εμμονή στην εξουσία (όσο ψηλότερα, τόσο χειρότερα), και τώρα φαίνεται να πάσχουν από μανία καταδίωξης, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό… Και θα περιμένω. Μπορεί, αύριο, να πεισθεί κάποιος φυσιολογικός να βάλει υποψηφιότητα για διευθυντής. Αν και, όσο και όπου ο σύλλογος λειτουργεί, όσοι και όσες πασχίζουμε, μέσα και έξω από το σχολείο, για μια καλύτερη εκπαίδευση, τόσο μας αφήνει αδιάφορους ο διευθυντής…
Ένας «ψηφοφόρος» εκπαιδευτικός