Ζοζέφ Μορίς Ραβέλ, συνθέτης (1875 – 1937)

Γεννημένος στις 7 Μαρτίου 1875 σε ένα χωριό κοντά στο Σεντ Ζαν ντε Λουζ της Γαλλίας, από πατέρα Ελβετό και μητέρα βασκικής καταγωγής, ο Μορίς Ραβέλ έδειξε από πολύ νωρίς το μουσικό του ταλέντο. Σε ηλικία μόλις 14 χρόνων εισήχθη στο Ωδείο του Παρισιού, όπου παρέμεινε ως το 1905. Εκεί συνέθεσε το πρώτο πολύ γνωστό έργο του «Παβάνα για μια νεκρή ινφάντα». Η λαμπρή φοίτηση του Ραβέλ στο Ωδείο του Παρισιού προκάλεσε μάλιστα και ένα σκάνδαλο. Οταν η συντηρητική κριτική επιτροπή αρνήθηκε για τρίτη φορά να του απονείμει το Βραβείο Ρώμης για τη σύνθεση, γνωστοί μουσικοί και κριτικοί δημοσίευσαν διαμαρτυρίες, εξωθώντας τον διευθυντή του ωδείου, Τεοντόρ Ντυμπουά, σε παραίτηση.

Ο Μορίς Ραβέλ δεν ήταν «ριζοσπαστικός» μουσικός. Εν πολλοίς ήταν ικανοποιημένος να συνθέτει μέσα στο κατεστημένο πλαίσιο, χρησιμοποιώντας τις παραδομένες συμβάσεις της εποχής του. Μολαταύτα, τόσο προσωπική ήταν η χρήση και η ερμηνεία αυτών των συμβάσεων, τόσο απόλυτη ήταν η προσήλωση του Ραβέλ στην ακρίβεια του ύφους και την αρτιότητα της τεχνικής, ώστε πολλοί κριτικοί και μελετητές να του αναγνωρίζουν διόλου πιο ασήμαντη θέση στο πάνθεον της μουσικής δημιουργίας από αυτή του Σοπέν. Η μεγάλη, όσο και ιδιότυπη, δεξιοτεχνία του στην αρμονία φαίνεται σε έργα όπως το πασίγνωστο «Μπολερό», το μπαλέτο για το οποίο συνεργάστηκε με τον Σεργκέι Ντιάγκιλεφ, «Δάφνις και Χλόη» και η όπερα «Το παιδί και τα μάγια».

Η ζωή του Ραβέλ σε γενικές γραμμές ήταν ήσυχη. Ουδέποτε παντρεύτηκε και μολονότι δεν ήταν ακοινώνητος, είχε λιγοστούς φίλους. Τον περισσότερο καιρό παρέμενε στο σπίτι του, κοντά στο δάσος του Ραμπουγέ συνθέτοντας.

Τα τελευταία πέντε χρόνια της ζωής του ο Ραβέλ αρρώστησε βαριά, πράγμα που όχι μόνο τον εμπόδισε να γράψει έστω και μία ακόμη νότα, αλλά του κόστισε επίσης την ικανότητά του να μιλάει και να κινείται. Εχοντας χάσει κάθε δυνατότητα επαφής με το περιβάλλον, ύστερα από μια αποτυχημένη χειρουργική επέμβαση που προσπάθησε να αποκαταστήσει τη ροή αίματος προς τον εγκέφαλό του, ο Μορίς Ραβέλ πέθανε στις 28 Δεκεμβρίου 1937. Ο Ιγκόρ Στραβίνσκι, θέλοντας ασφαλώς να του αποδώσει τιμή αν και με κάπως φλεγματικό τρόπο, είχε αναφερθεί στη συνθετική ικανότητα του Ραβέλ αποκαλώντας τον «τον τελειότερο ελβετό ωρολογοποιό».

Πηγή: tovima.gr