Του Παν. Βέμμου
Η υφήλιος διέρχεται μια πρωτοφανή υγειονομική κρίση που εξελίσσεται αναμφίβολα σε οικονομική και κοινωνική. Δύο είναι τα ερωτήματα: πώς φθάσαμε ως εδώ και μετά τί; Δύο βασικές απόψεις υπάρχουν στο ζήτημα αυτό.
Η μία ότι είναι ένα τυχαίο γεγονός μη προβλέψιμο το οποίο αντιμετωπίζουμε κατά περίπτωση σε εθνικό επίπεδο και παράλληλα επιδίωξη των κυρίαρχων μεγάλων τοπικών και παγκόσμιων οικονομικών συμφερόντων είναι να εξασφαλίσουν τα κέρδη τους μετά την κρίση. Ξέχασαν γρήγορα τη θεωρητικοποιημένη άποψή τους ότι όλα τα ρυθμίζει η αγορά. Αναγκάσθηκαν να θυμηθούν το δημόσιο σύστημα υγείας, το οποίο είχαν παραμελήσει σε όφελος ιδιωτικών συμφερόντων για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Ταυτόχρονα επιδιώκουν να διασώσουν τις επιχειρήσεις τους με δανεισμό και επιδοτήσεις από το κράτος. Βέβαια, τα ποσά αυτά θα πιστωθούν στον κρατικό προϋπολογισμό, θα αυξήσουν το χρέος και θα κληθούν στη συνέχεια οι εργαζόμενοι να υποστούν νέες οικονομικές θυσίες και όχι μόνο.
Η άλλη άποψη, παρόλα που το γεγονός δεν μπορούσε να προβλεφθεί, υποστηρίζει ότι έχει παγκόσμια εμβέλεια και η αντιμετώπισή του απαιτεί μέτρα διαρθρωτικού χαρακτήρα. Τώρα αναδεικνύεται ο ιδιαίτερος ρόλος του κράτους, όχι μόνο για την ενίσχυση του δημοσίου συστήματος υγείας και την ενδυνάμωση των δομών κοινωνικής πρόνοιας, αλλά και την υπεράσπιση του δικαιώματος στην εργασία, την εκπαίδευση και την κοινωνική ασφάλιση.
Το πρόβλημα αυτό φέρνει στην επιφάνεια το ρόλο υπερεθνικών οικονομικών και πολιτικών οργανισμών που μιλάνε για ανάπτυξη, αλληλεγγύη, ενώ ξεδιάντροπα υπερασπίζονται τα συμφέροντά των μονοπωλίων.
Στα καθ’ημας, είναι τουλάχιστον ατυχής συγκυρία να διαχειρίζεται την κρίση μια κυβέρνηση που στο παρελθόν υπονόμευσε το δημόσιο σύστημα υγείας με χιλιάδες απολύσεις υγειονομικών, ετοίμαζε την ιδιωτικοποίηση του με τα ΣΔΙΤ και παράλληλα παρέλυε την κοινωνική πρόνοια και ασφάλιση. Συνάμα αποδεχόταν την αποβιομηχάνιση της χώρας και τον περιορισμό της αγροτικής παραγωγής που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση και αναδείκνυε τον τουρισμό σε «βαρειά βιομηχανία» της χώρας, που σήμερα γίνεται το «βαρίδι» στην κατάρρευση την εθνικής οικονομίας.
Η επόμενη μέρα , όταν και όπως έλθει, μετά τον περιορισμό της υγειονομικής απειλής από τον κορωνοϊό, θέτει επί τάπητος πολλά και σοβαρά ζητήματα. Πρώτα απ’ όλα το ρόλο του κράτους στην κοινωνία και την οικονομία. Σήμερα δε εξελίσσεται σε κατασταλτικό μηχανισμό με επίφαση την απειλή του κορωνοϊού και
του προσφυγικού, παίρνει μέτρα που διαλύουν προσωρινά τα εργασιακά δικαιώματα και προχωρεί σε παραχωρήσεις σε κρίσιμους τομείς την οικονομίας στο μεγάλο κεφάλαιο (ενέργεια, σκουπίδια, λιμάνια κ.α.). Αύριο θα επιδιώξουν να μας πείσουν με τα ελεγχόμενα μέσα μαζικής ενημέρωσης ότι η δυσμενής συγκυρία επιβάλλει μέτρα μόνιμου περιορισμού κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων. Ήδη δειλά-δειλά προβάλλεται η άποψη: “να αντιμετωπίσουμε τώρα την κατάσταση και μετά συζητάμε τι θα γίνει”.
Είναι δημοκρατικό αναφαίρετο δικαίωμα κάθε πολίτη όχι μόνο να εκφράζει ελεύθερα την άποψή του, όπως και όποτε αυτός θέλει, αλλά και υποχρέωσή του να μη σιωπά. Η περίοδος που περνάμε είναι κρίσιμη όχι μόνο για μας, αλλά και για τα παιδία μας. Ας σταθούμε ως πολίτες στο ύψος των περιστάσεων.
Τρίπολη, Απρίλης 2020