Θυννείο ή Νταλιάνι

(Φωτ. αρχείου, το Θυννείο εμφανίζεται στη περιοχή μας το 1834 στη παραλία «Παλιόχανο», εδώ http://astrosparalio.gr/?p=singlearticle&id=18015)

Το λεγόμενο Θυννείο, κοινώς και Νταλιάνι, αποτελεί ένα είδος τρόπο-σύστημα αλιείας, αποκλειστικά επαγγελματικό, που έχει προσφυγική προέλευση και απαντάται σήμερα στη Νέα Κίο, αλλά περισσότερο στον Θερμαϊκό Κόλπο, στις παραλίες της Θεσσαλονίκης  και στην Πρέβεζα και τον Αμβρακικό Κόλπο, όπου μεταφέρθηκε από Μικρασιάτες το έτος 1922.

Το όνομά αυτού του συστήματος-εργαλείου προέρχεται από την αρχαία ελληνική ονομασία του τόνου που λεγόταν «θύννος». Η λέξη “Νταλιάνι” είναι τουρκικής προέλευσης, από το Dalyan, και σημαίνει είδος δικτύου και ψαρέματος. Σημαίνει όμως και είδος παλιού βραχύκανου εμπροσθογεμούς ντουφεκιού.

Περιγραφή και λειτουργία

Πρόκειται για μια παράκτια εγκατάσταση που μοιάζει με εκείνες των ιχθυοτροφείων, πολύ όμως πιο απλή, (πρόχειρη), που δεν παύει και ν΄ αποτελεί μια μόνιμη ιχθυοπαγίδα. Αποτελείται από δίχτυα στερεωμένα σε τεράστιους πασσάλους που ανάλογα του βάθους της ακτής που εγκαθίστανται φθάνουν και τα 10 μέτρα.

Συνήθως ως σημείο εγκατάστασής των επιλέγεται πέρασμα μεγάλων μεταναστευτικών ψαριών και ιδίως τόνων. Το Θυννείο ή νταλιάνι αποτελείται από δύο τμήματα: το φράγμα, κοινώς “γκερεμέ” ή “τζερεμέ” ή “γιαλόδιχτο”, και το καθαυτό νταλιάνι που έχει κυκλική διάταξη. Το φράγμα τοποθετείται κάθετα προς την ακτογραμμή και στη πελαγίσια άκρη του τοποθετείται το νταλιάνι σε μορφή πετάλου που φέρει στην είσοδό του (μπούκα), ένα δίχτυ που κλείνει από κάτω προς τα επάνω με σχοινιά που είναι δεμένα στους πασσάλους της εισόδου. Τα δίχτυα του νταλανιού είναι από ψιλό δίχτυ, με μικρά μάτια (ανοίγματα), ενώ του γκερεμέ είναι δίχτυ με μεγαλύτερα μάτια. Καθώς τα ψάρια κινούνται παράλληλα προς την ακτογραμμή και κοντά στον βυθό σχεδόν πέφτουν πάνω στον γκερεμέ και από ένστικτο κινούνται προς το πέλαγος, οπότε βρίσκοντας τη πόρτα του νταλανιού ανοικτή, μη αντιλαμβανόμενα ότι μετά το τέλος του φράγματος υφίσταται είσοδος εργαλείου ιχθυοπαγίδας εισέρχονται σ΄ αυτό και παραμένουν εκεί εγκλωβισμένα. Οι ψαράδες που το χειρίζονται το επισκέπτονται δύο με τρεις φορές την ημέρα σηκώνουν την πόρτα-δίχτυ και αρχίζουν είτε να σύρουν το κάτω μέρος του διχτυού προς τα επάνω ή με την απόχη ν΄ αδειάζουν το νταλιάνι από το εγκλωβισμένο αλίευμα.

Πηγή: wikipedia