Μία εκκλησιαστική αντιπαράθεση στους κόλπους της Ορθοδοξίας, με απρόβλεπτες συνέπειες, βρίσκεται σε εξέλιξη παράλληλα με την πολιτική και στρατιωτική σύγκρουση Ρωσίας- Ουκρανίας. Η εκκλησιαστική αντιπαράθεση δεν είναι καινούρια και μάλιστα ξεπερνά κατά πολύ τα γεωγραφικά όρια των δύο χωρών.
Πρόκειται στην ουσία για ένα «μπρα-ντε-φερ» ανάμεσα στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών, Κύριλλο για την πρωτοκαθεδρία στην ορθόδοξη εκκλησία.
Το Φανάρι κατηγορεί τον Πατριάρχη Μόσχας ότι υιοθετεί τον μεγαλοϊδεατισμό του Βλαντίμιρ Πούτιν και επιδιώκει τον έλεγχο των χωρών με ορθόδοξες κοινότητες, ενώ η Μόσχα θεωρεί πως ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έπαιξε πολιτικό παιχνίδι αναγνωρίζοντας την αυτοκεφαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, παραβιάζοντας τους κανόνες της Εκκλησίας. Μάλιστα η ρωσική πλευρά υπενθυμίζει ότι τον περασμένο Αύγουστο ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος επισκέφθηκε το Κίεβο, ενώ ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει επισκεφθεί δύο φορές το Φανάρι.
Μάχη χαρακωμάτων στην Αφρική, πριν από την σύγκρουση στην Ουκρανία
Αυτή η αντιπαράθεση βρήκε πρόσφορο έδαφος να εκδηλωθεί στην Αφρική, με την απόφαση του Πατριάρχη Μόσχας να δημιουργήσει πατριαρχική εξαρχία στην Αφρική, σε απάντηση της απόφασης του Πατριάρχη Αλεξανδρείας να αναγνωρίσει την αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας, με προκαθήμενο τον Μητροπολίτη Κιέβου και Πάσης Ουκρανίας, Επιφάνιο.
«Οι χριστιανοί της Αφρικής έχουν ανάγκη από την προστασία της Ρωσίας και η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία ίδρυσε την πατριαρχική της εξαρχία στην Αφρική προκειμένου να παράσχει κανονικό καταφύγιο στους Αφρικανούς κληρικούς, οι οποίοι δεν θέλησαν να ακολουθήσουν τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας στην αναγνώριση και τη νομιμοποίηση του ουκρανικού σχήματος», εξήγησε ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, ο οποίος είναι επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου της Μόσχας .
Η αφορμή που έψαχνε η Μόσχα ήταν η αναγνώριση από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρο του αυτοκέφαλου της ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, που αποφάσισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Απόφαση που δεν βρήκε σύμφωνους όλους τους ιερείς του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, με τους διαφωνούντες να ζητούν από το Κύριλλο να ενταχθούν στους κόλπους της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, όπως υποστηρίζει ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών, ο οποίος δέχθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 102 κληρικούς από οκτώ αφρικανικές χώρες, που εγκατέλειψαν το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και στράφηκαν στην ρωσική εκκλησία.
Πρόκειται για εισπήδηση της Μόσχας στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, σχολίασε το Φανάρι.
Τι λέει το Φανάρι για την αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος σε συνομιλία του με δημοσιογράφους, στις 31 Μαϊου 2019 είχε εξηγήσει το θέμα της Ουκρανίας, υποστηρίζοντας ότι το Πατριαρχείο «ανταποκρίθηκε στα πολυάριθμα αιτήματα προέδρων, πολιτικών αρχών και πιστών της χώρας» και χορήγησε την αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας, με βάση «την αιώνια παράδοση της Εκκλησίας, εμπνευσμένη από το Ευαγγέλιο, με σεβασμό στους ιερούς κανόνες». Κατά τον Οικουμενικό Πατριάρχη δεν υπήρξε καμία «πολιτική και διπλωματική πίεση», αλλά οι διαστάσεις που έχει πάρει το θέμα δείχνουν το αντίθετο.
Η Μόσχα από την πλευρά της κατηγορεί το Φανάρι ότι ευθύνεται για σχίσμα στην ουκρανική εκκλησία .
«Το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν αποφάσισε ξαφνικά να παρέμβει. Υπήρχε σχίσμα (στην εκκλησία της Ουκρανίας), που έπρεπε να αντιμετωπιστεί», είναι η θέση του Οικουμενικού Πατριάρχη.
Ήδη Ουκρανοί ιερείς προσκείμενοι στον Μητροπολίτη Ονούφριο, ο οποίος έχει σχέσεις με την Μόσχα, δεν μνημονεύουν τον Ρώσο Πατριάρχη Κύριλλο, τον οποίον θεωρούν θρησκευτικό ηγέτη μίας εχθρικής χώρας. Γεγονός που αποδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας, την πολιτική διάσταση της εκκλησιαστικής αντιπαράθεσης.
Σε διωγμό οι φιλορώσοι ιερείς και πιστοί στην Ουκρανία
Στο πλαίσιο αυτό, λίγες μέρες πριν εκδηλωθεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο επικεφαλής του Δημοτικού Συμβουλίου Γκοροντότς του Λβιβ, Βλαντίμιρ Ρεμενιάκ, υπέγραψε απόφαση «περί απαγορεύσεως της δράσεως της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας» στην κοινότητα αυτή, όπως αναφέρει ανακοίνωση του Πατριαρχείου Μόσχας, το οποίο καταγγέλλει πως ο αξιωματούχος του Λβιβ κατηγόρησε τους πιστούς και τους ιερείς για «αντικρατική και αντιουκρανική δράση» και απειλή «για την εθνική ασφάλεια της Ουκρανίας».
Στα μέσα Φεβρουαρίου το Δημοτικό Συμβούλιο του Ιβάνο-Φρανκόφσκ, στην Ουκρανία, κατεδάφισε κτίριο όπου στεγαζόταν ο ιερός ναός της Μεταμορφώσεων, της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας (που πρόσκειται στην Μόσχα), με την δικαιολογία ότι στο οικόπεδο αυτό θα αναγερθεί παιδικός σταθμός.
Τα δύο τελευταία περιστατικά αν και είναι ήσσονος σημασίας, δείχνουν την πολιτική διάσταση της διαμάχης στους κόλπους της ορθόδοξης εκκλησίας στην Ουκρανία. Το σχίσμα είναι γεγονός. Ωστόσο πρόκειται για επιμέρους εικόνες.
Στην μεγάλη εικόνα κυριαρχούν ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Πατριάρχης Κύριλλος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, με φόντο εκατομμύρια πιστούς που σε αυτές τις δύσκολες ώρες εναποθέτουν τις ελπίδες τους για ειρήνευση και στην Εκκλησία, η οποία όμως φαίνεται πως ασχολείται με τα εγκόσμια παιχνίδια εξουσίας.
Πηγή: topontiki.gr