Σχέδιο αποξήρανσης της Λίμνης Μουστού (1838)
Ο Μουστός, από τα παλιά χρόνια, ταλάνιζε την πεδιάδα μας σαν ανοιχτή πληγή προξενώντας μεγάλα προβλήματα, κυρίως, με την «παραγωγή» ελονοσίας, η οποία απέτρεπε τον οικισμό της.
Ο Βασιλιάς Όθωνας αποκτώντας «ιδίαν» πείρα, κατά την επίσκεψη του στο τόπο μας το 1833, έβαλε σε πρώτη προτεραιότητα την αποξήρανση της Λίμνης Μουστού. Προς το σκοπό αυτό ανέθεσε στην Βαυαρική φρουρά, η οποία αποτελούνταν από δύναμη 4.000 ανδρών και τον συνόδευε κατά την άφιξη του στην Ελλάδα, την επιθεώρηση της ελώδους περιοχής και την εκπόνηση αποξηραντικής μελέτης.
Πράγματι το 1834 απεστάλη τμήμα του Μηχανικού με επικεφαλής τον Ταγματάρχη Πράκκερ και τον Λοχαγό Ταούσχ, ο οποίος και συνέταξε τη σχετική μελέτη.
Από έγγραφα των Γενικών Αρχείων του Κράτους συμπεραίνεται η σπουδαιότητα του εγχειρήματος και παρέχονται πολύτιμες πληροφορίες, όπως:
1. Επαναλαμβάνεται ο όρος «Ψαρολίμνη», δηλωτικός της μεγάλης περιεκτικότητας σε ψάρια, άλλωστε μέχρι πριν από λίγα χρόνια νοικιάζονταν σαν φυσικό ιχθυοτροφείο.
2. Υπήρχε μόνο ένα στόμιο (εκβολή), όπως αποτυπώνεται στο χάρτη του 1828 εδώ, στη σημερινή περιοχή «Πόρτες».
3. Τη λύση του προβλήματος την συνέλαβε, άμεσα, ο Λοχαγός Ταούσχ, δηλαδή την κατασκευή πολλών στομίων για την αποστράγγιση.
4. Ο προϋπολογισμός του έργου ήταν 6.340,20 δραχμές, σε σημερινή αναγωγή 1.426.545 ευρώ, εκ των υστέρων αποδεικνύεται η κακοδαιμονία των Δημόσιων έργων, που «ανθεί» και σήμερα, διότι τελικά το έργο στοίχισε πολύ περισσότερο.
5. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το υλικό «χορτόπλινθος» με το οποίο συγκρατήθηκαν οι όχθες.
6. Το βασικό έργο παραμένει αναλλοίωτο και σήμερα, δηλαδή οι δύο αγωγοί που ξεκινούν από τη λίμνη και καταλήγουν σε ένα κεντρικό αγωγό, εδώ επιβεβαιώνεται του λόγου το αληθές.
7. Κατασκευάστηκαν άλλα δύο στόμια, το κεντρικό του Μουστού με τη γέφυρα και η Διχαλή.
8. Η επίδραση του Νοτιοανατολικού άνεμου (Σορόκου) και οι προσχώσεις, τους ανάγκασαν να κτίσουν τοιχία (μόλους) στις δύο βασικές εκβολές, τα οποία διατηρούνται, εν μέρει, και σήμερα.
9. Για την κατασκευή των έργων χρησιμοποιήθηκαν στρατιώτες, εργάτες επί πληρωμή και εργάτες με «αγγαρεία».
10. Ο ερειπωμένος Μύλος, στη Παραλία του Αγίου Ανδρέα, αναφέρεται ως Νερόμυλος.
11. Οι δεύτερες σκέψεις, δηλαδή να γίνει λιμάνι η λίμνη, απετράπησαν εν τη γενέσει τους.
12. Τα στόμια παρέμεναν πάντα ανοικτά.
13. Η ιδέα κατασκευής Μύλων (νερόμυλων) απερρίφθη, γιατί θα εμπόδιζαν την απρόσκοπτη ροή του νερού στις εκβολές. Από σπόντα μαθαίνουμε ότι υπήρχαν έντεκα Μύλοι στη περιοχή, ενδεικτικό της μεγάλης παραγωγής σιτηρών.
14. Άλλος λόγος της αποξήρανσης ήταν και η σχεδιαζόμενη πώληση Δημόσιας γης, μάλιστα ο Οικονομικός Επίτροπος της Επαρχίας Κυνουρίας προτείνει την καλλιέργεια καλαμποκιού.
15. Από τη σχετική αλληλογραφία προκύπτει ότι, ήταν έργο μακράς πνοής.
16. Κλπ
Παρακάτω θα δείτε τα πιο πάνω αναφερόμενα έγγραφα από τα ΓΑΚ:
Α) Μέρος πρώτο
Γ) Μέρος τρίτο