του Παναγιώτη Σουλτάνη
Το 370 π.Χ. η πόλη του Άργους σαρώνεται από τη βία. Η κοινωνική ένταση έχει οξυνθεί, οι δημαγωγοί ρίχνουν λάδι στη φωτιά, οι ισχυροί αποφασίζουν να καταλύσουν τη δημοκρατία, και το αποτέλεσμα είναι μια πρωτοφανής έκρηξη βίας: χίλιοι διακόσιοι πλούσιοι και επιφανείς πολίτες θανατώνονται από τον όχλο με σκυταλισμό, με χτυπήματα δηλαδή από ρόπαλα, όμως η δολοφονική μανία θα σαρώσει και αυτούς που την υποκίνησαν: ο όχλος σκοτώνει και τους δημαγωγούς. Πρόκειται για ένα πολυσήμαντο ιστορικό επεισόδιο, που συνάμα είναι και άκρως διδακτικό για κάθε κοινωνία σε περιόδους κρίσης: όταν ξεσπά η τυφλή βία, παύουν πια να υπάρχουν καλοί και κακοί, δίκαιοι και άδικοι.
Η δημοκρατία στο Άργος. Τα στοιχεία μιας εκπληκτικής ανακάλυψης
Το Άργος, μία από τις ιστορικότερες πόλεις του ελλαδικού χώρου, αποτελεί για τους ιστορικούς μία από τις καλύτερα τεκμηριωμένες δημοκρατίες της κλασικής περιόδου εκτός της Αθήνας.1 Σταθμός στην πορεία του Άργους προς τη δημοκρατική διακυβέρνηση υπήρξε η μάχη της Σήπειας, στην Τίρυνθα, πιθανώς το 494 π.Χ., κατά την οποία ο αργειακός στρατός υπέστη δεινή ήττα από τον Κλεομένη της Σπάρτης. Στη μάχη αυτή χάθηκαν 6.000 Αργείοι· οι τρομακτικές αυτές απώλειας προκάλεσαν λειψανδρία, που για να αναπληρωθεί χρειάστηκε να αποκτήσουν πολιτικά δικαιώματα τάξεις κατοίκων που ώς τότε βρίσκονταν στο περιθώριο. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ύστερα από τη μάχη της Σήπειας «το Άργος τόσο ερημώθηκε από άνδρες, ώστε οι δούλοι πήραν όλη τη δημόσια διοίκηση, κατέλαβαν τις αρχές και άσκησαν την κυβέρνηση, ωσότου τα παιδιά των φονευθέντων πολιτών έφτασαν στην ανδρική ηλικία».2 Ο Αριστοτέλης αναφέρει ότι «στο Άργος, αφού φονεύθηκαν στη θέση Εβδόμη από τον Κλεομένη τον Λάκωνα πολλοί έγκριτοι, οι εναπομείναντες αναγκάστηκαν να παραδεχθούν ως πολίτες μερικούς από τους περίοικους».3 Το βέβαιο είναι ότι έκτοτε η δημοκρατία ανέτειλε και εδραιώθηκε στην πόλη του Άργους, το οποίο ανέκτησε την ισχύ του και σταδιακά επιβλήθηκε στην περιοχή της Αργολίδας.

Πηγή: istoria.gr