19 Ιουλίου 1799. Την αποκαλούν Στήλη της Ροζέτας και είναι μια πέτρα που αποδείχτηκε το κλειδί για την ερμηνεία των ιερογλυφικών.

19 Ιουλίου του 1799 και οι Γάλλοι στρατιώτες του Μεγάλου Ναπολέοντα περιδιαβαίνουν την Αίγυπτο… Η Στήλη της Ροζέτας ήταν ένα κομμάτι βασάλτη (γρανοδιορίτη πιο σωστά) που ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών σε ένα μεσαιωνικό οχυρό στις εκβολές του Νείλου.

O Γάλλος αξιωματικός που το εντόπισε,  πέρα από μηχανικός ήταν και καθηγητής. Σαν σήμερα το 1799 καθώς εξέταζε τα περίτεχνα σκαλίσματα πάνω στην επιφάνεια του λίθου κατάλαβε αμέσως πως επρόκειτο για τρεις επιγραφές με παρόμοιο μήκος αλλά σε διαφορετικά αλφαβήτα. Ο υπολοχαγός Πιέρ Φρανσουά Μπουσάρ μετέφερε τον περίπου 1,5 μέτρου λίθο πίσω στο στρατόπεδο του, κοντά στην πόλη Ροζέτα.  Έκτοτε ο λίθος θα έμεινε γνωστός στην ιστορία με το όνομα της πόλης. Η Στήλη τα Ροζέτας χρονολογείται στον 2ο αιώνα π.Χ. και φέρει μια εγχάρακτη επιγραφή σε δύο γλώσσες (αιγυπτιακή και ελληνική) και τρία συστήματα γραφής (ιερογλυφικά, δημώδη αιγυπτιακή, ελληνική) Το ελληνικό μέρος της στήλης αρχίζει ως εξής: «Βασιλεύοντος του νέου και παραλαβόντος την βασιλείαν παρά του πατρός… ».

«Ό,τι βρείτε αρπάξτε το»…

Τον προηγούμενο χρόνο, όταν ο Ναπολέων είχε εισβάλει στην Αίγυπτο,  είχε δώσει εντολή σε όλους τους επιστήμονές του, να κατάσχουν και να μελετήσουν κάθε είδους πολιτιστικό τεχνούργημα που τύχαινε να βρεθεί στο διάβα τους. Ο Μπουσάρ  ήξερε πως ο Ναπολέων βρίσκονταν στην Αίγυπτο, έχοντας ως σκοπό κάτι πολύ περισσότερο από την αύξηση της επικράτειάς του.  Η συγκεκριμένη εκστρατεία δεν ήταν απλώς στρατιωτική  εισβολή,  αλλά μία αρχαιολογική αποστολή αποτελούμενη από επιστήμονες και αιγυπτιολόγους. Όλοι εκστασιάστηκαν με το εύρημα. Ήταν το πρώτο δείγμα δίγλωσσου αρχαίου αιγυπτιακού κειμένου, που ανακαλύπτοντας τη σύγχρονη εποχή. Έδειχνε την προοπτική ενός τρόπου να μεταφραστούν επιτέλους τα ιερογλυφικά των Φαραώ. Όταν οι βρετανοί νίκησαν τον Ναπολέοντα στην Αίγυπτο το 1801, αμέσως κατάσχεσαν όλα τα τεχνουργήματα που είχε συγκεντρώσει συμπεριλαμβανομένης της Στήλης της Ροζέτας. Στη συνέχεια στάλθηκε στο Λονδίνο όπου και παραμένει από τότε ως έκθεμα του Βρετανικού Μουσείου.

Οι βρετανοί και οι Γάλλοι μελετητές άρχισαν να ανταγωνίζονται για το ποιος θα αποκρυπτογράφησε πρώτος την επιγραφή. Σε κάθε περίπτωση μπορεί να πήρε 20 χρόνια όμως η στήλη της Ροζέτας, ήταν το κλειδί που αποκάλυψε τα μυστικά της χαμένης γλώσσας των Φαραώ.
Ο σπουδαίος Γάλλος μελετητής Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν, από τους πιο διακεκριμένους γλωσσολόγους της εποχής, κατάφερε, με βάση τα ονόματα των βασιλέων Πτολεμαίου και Αρσινόης που αναφέρονται στην στήλη, να βρει το κλειδί για να αποκρυπτογραφήσει τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά.

Πηγή: ethnos.gr