Όταν οι Ολυμπιακοί Κύκλοι βάφτηκαν με αίμα…

Η επίθεση στο Μόναχο το 1972 είναι η πιο μαύρη σελίδα της διοργάνωσης.

Στις 5 Σεπτεμβρίου 1972 γράφτηκε η πιο μαύρη σελίδα στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων. Σαράντα επτά χρόνια μετά, ένα πελώριο «γιατί;» συνεχίζει να αιωρείται. Η θλιβερή επέτειος της εισβολής των Παλαιστινίων τρομοκρατών στο Ολυμπιακό Χωριό του Μονάχου, που κόστισε τις ζωές 11 αθώων Ισραηλινών αθλητών και συνοδών, εξακολουθεί να συνοδεύεται από ένα σωρό αναπάντητα ερωτήματα, για τα λάθη που οδήγησαν σ’ αυτό το άνευ προηγουμένου μακελειό, το οποίο κηλίδωσε το ολυμπιακό πνεύμα.

Όλα άρχισαν τις πρώτες πρωινές ώρες της 5ης Σεπτεμβρίου 1972, ενδέκατης ημέρας των Ολυμπιακών Αγώνων. Οπλισμένοι άνδρες της τρομοκρατικής οργάνωσης «Μαύρος Σεπτέμβρης», κατάφεραν να εισβάλουν στο Ολυμπιακό Χωριό χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τις δυνάμεις ασφαλείας και να φτάσουν στο κτίριο 41, όπου φιλοξενούνταν τα μέλη της αποστολής του Ισραήλ. Οι σκηνές που ακολουθούν είναι δραματικές.

Οι τρομοκράτες πιάνουν τους Ισραηλινούς κυριολεκτικά στον ύπνο. Πρώτα δοκιμάζουν να ανοίξουν την πόρτα του δωματίου του διαιτητή πάλης, Γιοσέφ Γκουτφρόιντ, ο οποίος ξυπνάει έντρομος και με την αντίσταση που προβάλλει, δίνει την ευκαιρία στον συγκάτοικό του, τον προπονητή της άρσης βαρών, Τούβια Σοκολόφσκι, να δραπετεύσει από το δωμάτιό του πηδώντας από το παράθυρο. Ο προπονητής της πάλης, Μοσέ Βάινμπεργκ, αντιστέκεται πιο σθεναρά και τραυματίζεται από τα πυρά των τρομοκρατών, οι οποίοι υπό την απειλή των όπλων τον υποχρεώνουν να τους οδηγήσει στα δωμάτια των αθλητών της αποστολής. Ένας από αυτούς, ο αρσιβαρίστας, Γιοσέφ Ρομάνο, προσπαθεί να αντισταθεί, αλλά οι Παλαιστίνιοι τον εκτελούν, μαζί με τον Βάινμπεργκ.

Οι πυροβολισμοί έχουν ξυπνήσει όλο το Χωριό. Ειδικές δυνάμεις της δυτικογερμανικής αστυνομίας έχουν ήδη περικυκλώσει το κτίριο όπου διαμένουν οι Ισραηλινοί και προσπαθούν να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με τους τρομοκράτες, οι οποίοι κρατούν στα χέρια τους, υπό την απειλή των όπλων, εννέα Ισραηλινούς. Πέντε αθλητές της άρσης βαρών και της πάλης και τέσσερις προπονητές και συνοδούς. Για να μη σκοτώσουν τους ομήρους, οι τρομοκράτες ζητούν την απελευθέρωση και την ασφαλή μεταφορά στην Αίγυπτο 234 Παλαιστινίων που κρατούνταν στις φυλακές του Ισραήλ και σε μια προσπάθεια επίδειξης δύναμης, πετούν έξω από το κτίριο το πτώμα του Βάινμπεργκ. Όμως, η κυβέρνηση της Γκόλντα Μέιρ απορρίπτει το αίτημα. «Δεν διαπραγματευόμαστε με τους τρομοκράτες», είναι η απάντηση και το θρίλερ συνεχίζεται.

Οι αστυνομικές αρχές της Βαυαρίας έχουν καταβληθεί από πανικό και έρχονται σε απ’ ευθείας διαπραγματεύσεις με τους τρομοκράτες, προσφέροντάς τους αμύθητα ποσά για την απελευθέρωση των ομήρων. Ούτε το δέλεαρ των χρημάτων, όμως, πείθει τους Παλαιστίνιους. Οι ώρες κυλούν βασανιστικά, με το θρίλερ να μεταδίδεται πλέον ζωντανά από την τηλεόραση σε όλο τον κόσμο, που βλέπει τους Ισραηλινούς ομήρους να περιμένουν υπομονετικά και με αξιοπρέπεια το πέρας των διαπραγματεύσεων. Κανείς, ακόμα, δεν μπορεί να διανοηθεί τι θα επακουλοθούσε…

Στις 6 το απόγευμα τα δεδομένα αλλάζουν. Οι τρομοκράτες ζητούν να μεταφερθούν με ασφάλεια στο Κάιρο και οι Γερμανοί κάνουν δεκτό το αίτημά τους, παρότι η κυβέρνηση της Αιγύπτου έχει στο μεταξύ ξεκαθαρίσει ότι δεν θέλει με κανέναν τρόπο να εμπλακεί στην κρίση. Όπως αποδείχθηκε, όμως, η αποδοχή του αιτήματος των Παλαιστινίων ήταν προσποιητή. Οι γερμανικές αρχές είχαν σχεδιάσει να εξαπολύσουν ένοπλη επίθεση στους Παλαιστινίους στην αεροπορική βάση του Φιρστενφέλντμπρουκ, απ’ όπου υποτίθεται ότι θα πετούσαν, μαζί με τους ομήρους, για την πρωτεύουσα της Αιγύπτου. Αυτό, όμως, ήταν το μοιραίο λάθος τους.

Ο όρος που είχαν θέσει οι Παλαιστίνιοι, ήταν να ελεγχθεί το αεροσκάφος που θα τους μετέφερε στο Κάιρο κατά πόσο ήταν ασφαλές. Βάσει του σχεδίου της ομάδας διαχείρισης της κρίσης, έξι Δυτικογερμανοί αστυνομικοί θα υποδύονταν τα μέλη του πληρώματος και θα ακινητοποιούσαν τους τρομοκράτες, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στους πέντε ελεύθερους σκοπευτές που βρίσκονταν από νωρίς διασκορπισμένοι σε διαφορετικά σημεία της νατοϊκής βάσης να εκτελέσουν τους υπόλοιπους Παλαιστίνιους. Με βάση όσα γνώριζαν μέχρι εκείνη τη στιγμή οι δυτικογερμανικές αρχές, τα υπόλοιπα μέλη του «Μαύρου Σεπτέμβρη» ήταν δύο ή τρία, όπως αποδείχθηκε, όμως, κατά την αναχώρηση για τη νατοϊκή βάση, οι τρομοκράτες ήταν συνολικά οκτώ!

Ήταν πλέον προφανές ότι το σχέδιο καταστολής ήταν επικίνδυνα πρόχειρο και ανεπαρκές, ενώ το λάθος στον υπολογισμό του αριθμού των τρομοκρατών προκάλεσε πανικό στην ομάδα διαχείρισης της κρίσης. Συν τοις άλλοις, την ύστατη κυριολεκτικά στιγμή, οι αστυνομικοί που βρίσκονταν μες στο αεροπλάνο αποφάσισαν αυτοβούλως να μην εκτελέσουν την αποστολή τους, αφήνοντας ουσιαστικά μόνους τους πέντε ελεύθερους σκοπευτές να τα βγάλουν πέρα με τους οκτώ βαριά οπλισμένους τρομοκράτες!

Όταν οι δύο επικεφαλής του «Μαύρου Σεπτέμβρη» μπήκαν, όπως είχε συμφωνηθεί, στο αεροσκάφος και το βρήκαν άδειο, θεώρησαν ότι οι Δυτικογερμανοί τους έστησαν παγίδα και έτρεξαν πίσω στα ελικόπτερα. Τότε, ένας από τους ελεύθερους σκοπευτές άνοιξε πυρ, αλλά η ελλιπής ορατότητα (κόντευε 11 το βράδυ) δεν του επέτρεψε παρά να τραυματίσει στο πόδι έναν από τους δύο τρομοκράτες. Οι Παλαιστίνιοι ανταπέδωσαν τα πυρά. Το κακό είχε γίνει. Η μάχη κράτησε μέχρι τη 1:30 το πρωί και ο απολογισμός ήταν τραγικός. Νεκροί ήταν και οι εννέα Ισραηλινοί όμηροι, πέντε από τους οκτώ Παλαιστίνιους τρομοκράτες και ένας Δυτικογερμανός αστυνομικός.

Οι ολυμπιακοί κύκλοι είχαν βαφτεί με αίμα. Η κριτική για τα λάθη τακτικής των δυτικογερμανικών αρχών που οδήγησαν στην τραγωδία ήταν αναπόφευκτη, ενώ για πρώτη φορά στα χρονικά τέθηκε θέμα διακοπής των αγώνων. Πολλοί, ανάμεσά τους και διάσημοι αθλητές, ήταν υπέρ αυτής της άποψης. Όμως, ύστερα από 32 ώρες περισυλλογής και παύσης κάθε δραστηριότητας, ο πρόεδρος της ΔΟΕ, Έιβερι Μπραντέιτζ, ανακοίνωσε ότι οι αγώνες θα συνεχίζονταν κανονικά. Μόνο που κανείς πια δεν μπορούσε να μιλάει για γιορτή. Η ολυμπιακή σημαία κυμάτισε μεσίστια στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου μέχρι το τέλος των αγώνων και πολλοί αθλητές δεν είχαν την όρεξη ή το κουράγιο να πανηγυρίσουν για τα μετάλλια που κατέκτησαν.

Στο Ισραήλ, κανείς δεν έχει ξεχάσει τους πέντε κορυφαίους αθλητές της χώρας, που έχασαν τόσο άδικα τις ζωές τους την αποφράδα εκείνη ημέρα. Οι αρσιβαρίστες, Ζεέβ Φρίντμαν, Ντάβιντ Μπέργκερ, Γιοσέφ Ρομάνο και οι παλαιστές, Ελιέζερ Χάλφιν, Μαρκ Σλάβιν, μαζί με τους έξι προπονητές και συνοδούς, τιμώνται μέχρι σήμερα ως ήρωες από τους συμπατριώτες τους, αλλά και από τους Γερμανούς, οι οποίοι έχουν τοποθετήσει μαρμάρινες πλάκες εις μνήμη τους στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου και στην είσοδο του πρώην Ολυμπιακού Χωριού.