Οι παλιότεροι γνώριζαν την ύπαρξη του, αλλά είχαν λανθασμένη; αντίληψη ότι ήταν καμίνι, κατά την άποψη ειδικού για τις αρχαιότητες της Μυκηναϊκής Περιόδου πρόκειται, για Μυκηναϊκό Θολωτό Τάφο (βλέπε φωτογραφίες).

Μυκηναϊκός πολιτισμός

Ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός αφορά τον πολιτισμό της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, που αναπτύχθηκε το 1600-1100 π.Χ. κυρίως στην κεντρική, νότια ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Το επίθετο «μυκηναϊκός» προέρχεται από την πρώτη αρχαιολογική θέση στην οποία εντοπίστηκε, τις Μυκήνες της Αργολίδας, που αποτελούν και ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του. Κατά την περίοδο ακμής του εξαπλώθηκε και στην Κρήτη, στα νησιά του Αιγαίου και στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στη Κύπρο. Ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός ταυτίζεται με την Υστεροελλαδική περίοδο. Ταξινομείται παραδοσιακά ως προϊστορικός, καθώς οι γνώσεις μας για αυτόν βασίζονται μέχρι σήμερα κυρίως σε αρχαιολογικά ευρήματα.

Θολωτός τάφος

Ένας θολωτός τάφος είναι ταφική δομή που χαρακτηρίζεται από το θόλο που δημιουργείται από την υπέρθεση διαδοχικά μικρότερων δακτυλίων από πλίνθους ή πιο συχνά πέτρες.

Οι θολωτοί τάφοι χρησιμοποιήθηκαν από διάφορους πολιτισμούς στη Μεσόγειο και τη Δυτική Ασία, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκαν για διαφορετικούς σκοπούς, όπως σπίτια (Κύπρος), τελετές (Βουλγαρία, Συρία), ακόμη και οχύρωση (Ισπανία, Σαρδηνία). Αν και ο Μαξ Μαλόουαν χρησιμοποίησε το ίδιο όνομα για τα κυκλικά σπίτια του νεολιθικού πολιτισμού του Τελ Χαλάφ (Ιράκ, Συρία και Τουρκία), δεν υπάρχει σχέση μεταξύ τους.

Ελλάδα

Στην Ελλάδα, οι θολωτοί τάφοι είναι μνημειακή ανάπτυξη της Ύστερης Εποχής του Χαλκού. Η προέλευσή τους είναι ζήτημα σημαντικής συζήτησης: προέρχονταν από τους θολωτούς τάφους της Κρήτης που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στην Πρώιμη Μινωική περίοδο ή ήταν φυσική εξέλιξη των ταφικών τύμβων που χρονολογούνται στη Μέση Εποχή του Χαλκού. Στην έννοια, είναι παρόμοιοι με τους πολύ περισσότερους Μυκηναϊκούς θαλαμοειδείς τάφους που φαίνεται να εμφανίζονται περίπου την ίδια περίοδο. Και οι δύο έχουν θάλαμο, στόμιο θυρώματος και δρόμο που οδηγεί στην είσοδο, αλλά οι θολωτοί τάφοι είναι σε μεγάλο βαθμό χτισμένοι ενώ οι θαλαμοειδείς τάφοι είναι λαξευμένοι.

Μερικά πρώιμα παραδείγματα θολωτών τάφων έχουν βρεθεί στη Μεσσηνία στη ΝΔ Πελοπόννησο Ελλάδα (για παράδειγμα στη Βοϊδοκοιλιά), και πρόσφατα κοντά στην Τροιζήνα στη ΒΑ Πελοπόννησο. Αυτοί οι θολωτοί τάφοι είναι χτισμένοι σε επίπεδο έδαφος και στη συνέχεια περικλείονται από ανάχωμα της γης. Ένα ζεύγος τύμβων στον Μαραθώνα της Ελλάδας δείχνει πώς ένας χτισμένος ορθογώνιος (αλλά χωρίς θόλο) κεντρικός θάλαμος επεκτάθηκε με πέρασμα εισόδου.

Μετά από περίπου το 1500 π.Χ., οι θολωτοί τάφοι έγιναν πιο διαδεδομένοι και βρίσκονται σε κάθε μέρος της μυκηναϊκής επικράτειας. Αντίθετα, ωστόσο, με τα πρώτα παραδείγματα αυτοί είναι σχεδόν πάντα χτισμένοι στην πλαγιά ενός λόφου, έτσι ώστε μόνο το άνω τρίτο του θολωτού θαλάμου να ήταν πάνω από το επίπεδο του εδάφους. Αυτή η τοιχοποιία στη συνέχεια καλυπτόταν από σχετικά μικρό ανάχωμα της γης.

Οι τάφοι συνήθως περιέχουν περισσότερες από μία ταφές, σε διάφορα σημεία του τάφου είτε στο πάτωμα, σε λάκκους και κιβώτια ή σε πέτρινα ή πετρόχτιστα έδρανα, και με διάφορα κτερίσματα. Μετά τη ταφή, η είσοδος του τάφου καλύπτεται με χώμα, αφήνοντας ένα μικρό λοφίσκο με το μεγαλύτερο μέρος του τάφου να είναι υπόγειος.

Ο θάλαμος είναι πάντα χτισμένος με τοιχοποιία, ακόμη και στα πρώτα παραδείγματα, όπως και η στοίβα ή η είσοδος. Ο δρόμος στα πρώτα παραδείγματα ήταν συνήθως απλά κομμένος στο βράχο, όπως στον τάφο της Παναγίας στις ίδιες τις Μυκήνες. Σε μεταγενέστερα παραδείγματα όπως στο Θησαυρό του Ατρέα και τον Τάφο της Κλυταιμνήστρας (αμφότεροι στις Μυκήνες ), όλα τα τρία μέρη δομήθηκαν προσεγμένη τοιχοποιία.

Οι θάλαμοι χτίστηκαν ως βαθμιδωτοί θόλοι, με στρώματα από πέτρα να τοποθετούνται πιο κοντά μεταξύ τους, καθώς ο θόλος στενεύει προς την κορυφή του τάφου. Αυτά τα πέτρινα στρώματα υπόκειτο σε περαιτέρω επεξεργασία στο εσωτερικό του τάφου, δημιουργώντας έναν ομαλό θόλο.

Οι είσοδοι παρείχαν μια ευκαιρία για εμφανή επίδειξη πλούτου. Ο θησαυρός του Ατρέα, για παράδειγμα, ήταν διακοσμημένος με κίονες κόκκινης και πράσινης «Λακεδαιμόνιας Λίθου» από λατομεία τουλάχιστον 100 χιλιόμετρα μακριά.

Η αφθονία τέτοιων τάφων, συχνά με περισσότερους από έναν να συνδέονται με έναν οικισμό κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου, μπορεί να υποδηλώνει ότι η χρήση τους δεν περιοριζόταν μόνο στην κυρίαρχη μοναρχία, αν και το μεγάλο μέγεθος και επομένως η δαπάνη που απαιτείται για τους μεγαλύτερους τάφους (που κυμαίνονται από περίπου 10 μέτρα έως περίπου 15 μέτρα σε διάμετρο και ύψος) υποδεικνύουν βασιλικές προμήθειες. Οι μεγαλύτεροι τάφοι που περιείχαν τα πλουσιότερα ευρήματα που χρονολογούνται από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού της ηπειρωτικής Ελλάδας, αν και οι τάφοι λεηλατήθηκαν τόσο στην αρχαιότητα όσο και πιο πρόσφατα. Αν και ο θολωτός τάφος στο Βαφειό, νότια της Σπάρτης, είχε συλληθεί, δύο κρύπτες στο πάτωμα είχαν διαλάθει. Αυτές περιείχαν, μεταξύ άλλων πολύτιμων αντικειμένων, τα δύο χρυσά «κύπελλα Βαφειού», διακοσμημένα με σκηνές ταυρομαχίας που είναι από τους πιο γνωστούς μυκηναϊκούς θησαυρούς.

Με πληροφορίες από el.wikipedia