Σαν σήμερα στις 4 Νοεμβρίου 1901, ο Σπύρος Μαρινάτος γεννήθηκε στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς, ήταν Έλληνας αρχαιολόγος και ακαδημαϊκός, σπούδασε Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήδη κατά τη διάρκεια των σπουδών του, το 1919, διορίστηκε επιμελητής αρχαιοτήτων. Αποφοίτησε το 1921 και το 1925 διορίστηκε έφορος αρχαιοτήτων Κρήτης. Κατά την περίοδο 1927-1929 μετεκπαιδεύτηκε στη Γερμανία και στη συνέχεια ανέλαβε τη διεύθυνση του Αρχαιολογικού Μουσείου του Ηρακλείου, διαδεχόμενος το Στ. Ξανθουδίδη. Το 1939 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής της Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, του οποίου ανέλαβε την πρυτανεία το 1958. Κατά τις περιόδους 1937-1939 & 1955-1958 διατέλεσε διευθυντής Αρχαιοτήτων και Ιστορικών Μνημείων του υπουργείου Παιδείας και το 1967 ανέλαβε τη Γενική Επιθεώρηση Αρχαιοτήτων. Το 1946 στάλθηκε με ειδική αποστολή στο εξωτερικό, με σκοπό την ανεύρεση των αρχαιοτήτων που κλάπηκαν από τις δυνάμεις κατοχής. Πραγματοποίησε πολλές ανασκαφές, κυρίως στην Κρήτη, στην Πύλο, στην Κεφαλονιά, στις Θερμοπύλες στο Μαραθώνα και στη Θήρα. Εκεί, έφερε στο φως πλήθος ευρημάτων που αφορούσαν στην ακμή και την καταστροφή του θηραϊκού πολιτισμού, ανοίγοντας νέες προοπτικές στην έρευνα και τις ανακαλύψεις του προϊστορικού Αιγαίου.
Παράλληλα δημοσίευσε σημαντικές μελέτες σχετικές όχι μόνο με την αρχαιολογία αλλά και με τη θρησκειολογία και τη λαογραφία. Συμμετείχε σε πολλά διεθνή συνέδρια, μεταξύ αυτών και στη Διεθνή Διάσκεψη της Χάγης για τη διάσωση των καλλιτεχνικών θησαυρών (1954), ενώ δίδαξε, ως επισκέπτης καθηγητής, σε πολλά ιδρύματα στην Ευρώπη, στην Αμερική και στην Αυστραλία. Ήταν μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρίας της Αθήνας και πολλών ξένων Αρχαιολογικών Ινστιτούτων, μέλος του Ινστιτούτου Προχωρημένων Σπουδών του Princeton, επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Παλέρμο, και αντεπιστέλλον μέλος των Ακαδημιών της Χαϊδελβέργης, της Βιέννης και των Βρυξελλών. Το 1955 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην έδρα της Αρχαιολογίας και διατέλεσε πρόεδρος του Ιδρύματος το 1971. Σκοτώθηκε το 1974 κατά τη διάρκεια ανασκαφής που διενεργούσε στη Σαντορίνη και κηδεύτηκε στο νησί, σύμφωνα με επιθυμία του.

Ανασκαφική Δραστηριότητα

·         Το 1927 αποκάλυψε είσοδο προϊστορικού σπηλαίου κοντά στο χωριό Ελένες Αμαρίου του Νομού Ρεθύμνου, το οποίο έγινε γνωστό ως τρύπα του Μαργελέ. Το βάθος του είναι ανεξερεύνητο ακόμα.

·         Το 1932, οι ανασκαφές του Σπύρου Μαρινάτου στην Αμνισό της Κρήτης έφεραν στο φως μινωική έπαυλη της Μεσομινωικής ΙΙΙ περιόδου με θαυμάσιες τοιχογραφίες. Κατά την διάρκεια των ανασκαφών βρήκε ηφαιστειακό υλικό σε μινωικά στρώματα, πράγμα που τον οδήγησε στην άποψη ότι ο Μινωικός πολιτισμός πρέπει να καταστράφηκε από την ηφαιστειακή έκρηξη της Θήρας. Την θεωρία αυτή την δημοσίευσε το 1939. Αυτό τον οδήγησε το 1967 στην μεγάλη ανακάλυψη του προϊστορικού οικισμού στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης, αν και τελικά, με βάση τις πρόσφατες χρονολογήσεις της Μινωικής έκρηξης, η θεωρία του περί της εκρήξεως αποδείχτηκε εσφαλμένη.

·         Το 1934 έφερε στο φως μεγάλο oίκημα του τέλους της Μεσομινωικής περιόδου στην περιοχή του Αποδούλου στο νομό Ρεθύμνου.

·         Το 1934, κοντά στο χωριό Μονοπολάτα της Κεφαλλονιάς, ανακάλυψε Μυκηναικό Νεκροταφείο (1300 – 1100 π.Χ.) με πλήθος πήλινων και χάλκινων αντικειμένων καθώς και μια σαρκοφάγο.

·         Το 1963 έκανε ανασκαφές στο νησάκι που βρίσκεται μέσα στην υπόγεια λίμνη της Μελισσάνης στην Κεφαλλονιά, όπου ανακάλυψε ιερό αφιερωμένο στον θεό Πάνα καθώς και κεραμική του 3ου και 4ου αιώνα π.Χ., όπως ειδώλιο του Πάνα, λυχνάρια και πλάκες με ανάγλυφη γυναικεία μορφή και με πομπή νυμφών.

·         Κατά την περίοδο 1967-1974 πραγματοποιεί ανασκαφές στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης, όπου ήρθε στο φως μια ολόκληρη πόλη της Υστεροκυκλαδικής Ι περιόδου, θαμένη κάτω από τα ηφαιστειακά υλικά. Ο Σπύρος Μαρινάτος υποστήριξε ότι η Σαντορίνη ήταν η χαμένη Ατλαντίδα που αναφέρει ο Πλάτωνας.

·         Η τυχαία εύρεση το 1969 ενός τάφου στη θέση Τσέπι Μαραθώνος οδήγησε τον Σπύρο Μαρινάτο στην αποκάλυψη μεγάλου μέρους προϊστορικού νεκροταφείου και στην ανασκαφή κατά την περίοδο 1970-1973 27 τάφων.

 Άλλες περιοχές στις οποίες ο Σπύρος Μαρινάτος είχε ανασκαφική δραστηριότητα ήταν:

·         Οι αρχαιολογικοί χώροι της Αμφιγενείας και της Περιστεριάς στην Μεσσηνία.

·         Τα ερείπια της Κράνης και οι τάφοι της Λειβαθώς στην Κεφαλλονιά.

·         Οι Αρχάνες της Κρήτης (μικρή ανασκαφική δραστηριότητα).