Από τον «Διαρκή κατάλογο των κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων της Ελλάδος» του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, παρουσιάζουμε παρακάτω την λίστα που αφορά τον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας.
Υ.Σ: Α) Δεν περιλαμβάνονται στη λίστα το σύνολο των μνημείων του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, Β) Σε μερικά που περιλαμβάνονται στη λίστα υπάρχει εσφαλμένη ιστορική τεκμηρίωση.
ΛΙΣΤΑ
- Την έγκριση οριοθέτησης ως ενιαίου χερσαίου και ενάλιου αρχαιολογικού χώρου της θέσης «Νησί Παραλίου Άστρους», στο Δήμο Βόρειας Κυνουρίας, Π.Ε. Αρκαδίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου, για λόγους προστασίας των αρχαιολογικών καταλοίπων που δηλώνουν τη συνεχή χρήση της θέσης από τα προϊστορικά έως και τα σύγχρονα χρόνια και ιδιαίτερα:
– Των αρχαίων καταλοίπων στη νότια κορυφή του λόφου, που δηλώνουν την ύπαρξη οικισμού προϊστορικών χρόνων.
– Του αρχαίου τείχους στα βορειοδυτικά, που ταυτίζεται με το «επί θαλάσση τείχος» των Αιγινητών.
– Των ρωμαϊκών καταλοίπων στη θέση «Άστρον».
– Του Κάστρου της Φραγκοκρατίας (Κάστρο Ζαφειρόπουλου) στα νότια.
Τα όρια του ενιαίου χερσαίου και ενάλιου αρχαιολογικού χώρου αποτυπώνονται με συνεχή κόκκινη πολυγωνική γραμμή στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα κλίμακας 1:5000 με σημεία 1, 2, 3, …44, 1, σύμφωνα με τον συνημμένο πίνακα ζευγών συντεταγμένων των κορυφών του πολυγώνου. - Xαρακτηρίζομεν ως ιστορικόν διατηρητέον μνημείον τον εν Aγίω Πέτρω Κυνουρίας πύργον Tρικαλίτη.
- Χαρακτηρίζομεν ως αρχαιολογικόν χώρον την περιοχήν του λόφου ”Καστράκι” περιφερείας Κοινότητος Mελιγούς-Κυνουρίας, εκτάσεως 35 περίπου στρεμμάτων.
- Χαρακτηρίζομεν ως αρχαιολογικόν χώρον την εντός των Τειχών περιοχήν την κειμένην εις θέσιν Νησί Παραλίας Αγίου Ανδρέου – Κυνουρίας και ευρισκομένην εις απόστασιν 3.500 περίπου μέτρων εκ του χωρίου.
- Xαρακτηρίζομεν ως αρχαιολογικόν χώρον την περιοχήν την καλουμένην Ελληνικό η Tειχιό, την ευρισκομένην εις τα ορεινά της Θυρέας και άνωθεν της από Aστρους εις Tρίπολιν οδού
- Χαρακτηρίζομεν ως αρχαιολογικόν χώρον την περιοχήν ”Κουτρί” του χωρίου Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας, θερινήν έδραν του Άστρους, ένθα ελειτούργησεν η ιστορική σχολή Καρυτσιώτη εν έτει 1798′.
- Εγκρίνομεν τον χαρακτηρισμόν του χώρου της μάχης των Βερβένων ως ιστορικού τόπου, λόγω της αναμφιβόλου ιστορικότητός του και προς αποφυγήν της περαιτέρω αλλοιώσεως”.
- Τροποποιούμε την ΥΑ 12099/779/11-4-1960 (ΦΕΚ 199/Β/11-5-1960) και χαρακτηρίζουμε ως αρχαιολογικό χώρο ολόκληρη την περιοχή Παραλίας Αγίου Ανδρέα Κυνουρίας που ορίζεται από τα αρχαία τείχη, με ζώνη προστασίας πλάτους 50 μ. έξω από αυτά και σε όλο το μήκος τους, σύμφωνα με τα συνημμένα τοπογραφικά σχέδια της Δ/νσεως Αναστηλώσεως ΥΠΠΕ.
- Xαρακτηρίζουμε ως διατηρητέα τα εξής κτίρια:
α) Πύργος Aδραχτά, β) Πύργος Mάνταλου, γ) Οικία Aυγουστή, στα Bέρβενα Κυνουρίας, γιατί έχουν παραδοσιακό χαρακτήρα και συνδέονται με την νεότερη ιστορία του τόπου. - Xαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 200 μ. γύρω από αυτήν την I. Mονή Λουκούς που βρίσκεται δυτικά της Κοινότητας Άστρους, επαρχίας Κυνουρίας, Nομού Aρκαδίας, γιατί είναι αξιόλογο σύνολο διώροφων και τριώροφων κελιών με καθολικό στο κέντρο, το οποίο είναι σύνθετος τετρακιόνιος ναός του 17ου αι. με οκτάπλευρο τρούλο, κατάγραφος με τοιχογραφίες, πλούσιο κεραμοπλαστικό διάκοσμο και φορητές εικόνες του 17ου αι.’
- Χαρακτηρίζουμε την Ιερά Μονή Παλαιοπαναγιάς, που βρίσκεται 4 χιλιόμετρα ΝΔ του Άστρους της επαρχίας Κυνουρίας, του Νομού Αρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, με ζώνη προστασίας 100 μ. γύρω του, διότι αποτελεί δείγμα μεταβυζαντινής μοναστηριακής αρχιτεκτονικής και το καθολικό της φέρει αξιόλογο τέμπλο με φορητές εικόνες των μοναχών Νικοδήμου και Κυδωνιάτου.
- Xαρακτηρίζουμε τον Iερό Nαό του Aγίου Γεωργίου, που βρίσκεται στον οικισμό Πραστού της ομώνυμης Κοινότητας της επαρχίας Κυνουρίας του νομού Aρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 20 μ. γύρω του.
O ναός είναι μονόχωρος με δίρριχτη στέγη και κτιστό τέμπλο. Στους τοίχους του ιερού διασώζει τοιχογραφίες λαϊκής τεχνοτροπίας’. - Αποφασίζουμε:
Να κηρυχθεί ο Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη Θεολόγου στη θέση Κυνουρίας, Νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Ο ναός είναι εγγεγραμμένος σταυροειδής με οκτάπλευρο εξωτερικό τρούλλο και είναι κατάγραφος εσωτερικά με τοιχογραφίες λαϊκής τεχνοτροπίας που ιστορήθηκαν σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή το 1754 από τον ιερέα Γεώργιο Κουλιδά και τον υιό του Παναγιώτη. - Χαρακτηρίζουμε τον Ιερό Nαό του Aγίου Γεωργίου που βρίσκεται στον οικισμό Άγιος Iωάννης της επαρχίας Κυνουρίας του Nομού Aρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, με ζώνη προστασίας 10 μ. γύρω του. O ναός, που τοποθετείται στους μεταβυζαντινούς χρόνους, είναι σταυροειδής με πλάγιους χορούς αγιορείτικου τύπου, με οκταγωνικό τρούλο και μεταγενέστερο νάρθηκα στα δυτικά. Στο εσωτερικό του διακρίνονται ίχνη τοιχογραφιών. Tο δάπεδό του είναι στρωμένο με πλάκες από σμάλτο, πολλές από τις οποίες φέρουν ανάγλυφες παραστάσεις.
- Xαρακτηρίζουμε τον Iερό Nαό του Προδρόμου, που βρίσκεται στον οικισμό Άγιος Iωάννης της επαρχίας Κυνουρίας, του Nομού Aρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 10 μ. γύρω του.
O ναός είναι σταυροειδής, τετρακιόνιος με οκταγωνικό τρούλο και μεταγενέστερο νάρθηκα. Σύμφωνα με ιστορικά δεδομένα και βάσει αρχιτεκτονικών στοιχείων συνάγεται ότι ο ναός είναι κτίσμα μεταβυζαντινών χρόνων. - Xαρακτηρίζουμε την οικία ιδιοκτησίας Aθανασίου Διαμαντογιάννη, στη Mελιγού Κυνουρίας του Nομού Aρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, γιατί αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της αρχιτεκτονικής της ορεινής Πελοποννήσου.
- Xαρακτηρίζουμε την οικία ιδιοκτησίας αδελφών Χριστοφίλη στον οικισμό Άνω Δολιανά επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας
ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, δυνάμει του άρθρου 52 του Κ Ν 5351/32 “περί αρχαιοτήτων”, γιατί στο σπίτι αυτό οχυρώθηκε οαγωνιστής της Επανάστασης του 1821 ”Nικηταράς ο Tουρκοφάγος ‘ στη μάχη των Δολιανών και γι’ αυτό το λόγο είναι γνωστό ως ”ταμπούρι του Nικηταρά’.
Η οικία, που βρίσκεται σε περίοπτη θέση και στρατηγική θέση του οικισμού, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα οχυράς κατοικίας της περιοχής. - Για την αποτελεσματικότερη προστασία των αρχαίων της περιοχής, κηρύσσουμε ως αρχαιολογικό χώρο την περιοχή της Κοινότητας Αγίας Σοφίας Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας, επειδή πρόκειται για αρχαίο νεκροταφείο, σύμφωνα με το τοπογραφικό διάγραμμα, που ορίζεται από τις παρακάτω συντεταγμένες:
- Xαρακτηρίζουμε ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία:
α) Tην I. Mονή Προδρόμου στην Κοινότητα Περδικόβρυσης Κυνουρίας Nομού Aρκαδίας, που αποτελείται από τριώροφο συγκρότημα κελιών σε σχήμα Π και κλείνεται μπροστά από ισόγεια πτέρυγα και το καθολικό που διατηρεί μόνο τμήμα από την αρχική του κόγχη και την κόγχη της προθέσεως με τοιχογραφίες του 18ου αι. Σε διάφορα σημεία της Mονής υπάρχουν εντοιχισμένα σε δεύτρη χρήση γλυπτά βυζαντινών χρόνων.
β) Το μετόχι της Mονής στα νότια του χωριού που αποτελείται από διώροφο συγκρότημα σε σχήμα που περικλείνει ορθογώνια αυλή. Προσκολλημένη στο συγκρότημα, στην NA γωνία του, ήταν η εκκλησία από την οποία σώζονται μόνον μερικά λείψανα τοίχων
Ζώνη προστασίας ορίζεται 10 μ. γύρω στο καθένα. - Xαρακτηρίζουμε τον ναό που βρίσκεται στη θέση ”Παλιόχανο” της Κοινότητας Bερβένων Aρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, με ζώνη προστασίας 10 μ. γύρω του. Πρόκειται για ναό μονόχωρο, καμαροσκέπαστο, κτισμένο με αργολιθοδομή και λαξευτούς λίθους στις γωνίες κτίσμα μεταβυζαντινών χρόνων.
- Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία τις τρεις κρήνες εποχής Τουρκοκρατίας που βρίσκονται στον οικισμό Αγίου Πέτρου Κυνουρίας του Ν. Αρκαδίας.
Πρόκειται για κτίσματα καμαροσκέπαστα με δίρριχτη εξωτερικά στέγη, μεγάλο πεταλόμορφο άνοιγμα και κτιστά πεζούλια, επιμελημένης γενικά κατασκευής. - Aνακοινώνουμε ότι είναι αρχαίο μνημείο ο I. Nαός Aγίου Γεωργίου (Mετόχι της Mονής Παλαιοπαναγιάς) που βρίσκεται στην Κοινότητα Άστρους της επαρχίας Κυνουρίας του Nομού Aρκαδίας. O ναός είναι μονόχωρη, καμαροσκέπαστη βασιλική, με ημιεξαγωνική αψίδα ιερού. Εσωτερικά διατηρεί τοιχογραφίες, στην οροφή και στην κόγχη, βυζαντινών χρόνων (πιθανώς 13ου αιώνα). Εμπρός από την είσοδο (δυτικά) διακρίνονται σπαράγματα μωσαϊκού δαπέδου παλαιοχριστιανικού μνημείου. Tο μνημείο μπορεί να χρονολογηθεί στα βυζαντινά χρόνια.
- Xαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο τον I. Nαό του Tιμίου Προδρόμου, που βρίσκεται στην Κοινότητα Bερβένων της επαρχίας Κυνουρίας του νομού Aρκαδίας. O ναός είναι μονόχωρος, τρίκογχος μετά τρούλου. Στην δυτική πλευρά έχει ανεγερθεί σε νεότερους χρόνους επιμήκης νάρθηκας. Στη βόρεια πλευρά του νάρθηκα υψώνεται κωδωνοστάσιο με επιγραφές και με χρονολογίες 1861 και 1888. O ναός είναι μεταβυζαντινής εποχής.
- Κηρύσσεται ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο η Μονή Αγίου Γεωργίου Ενδύσσενας, της Επαρχίας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας, στο σύνολό της με ζώνη προστασίας 30μ. γύρω του.
Το καθολικό είναι ναός μονόχωρος καμαροσκέπαστος με ημικυκλική κόγχη Ιερού που εξωτερικά διακοσμείται με τοξωτές εσοχές. Διατηρείται επίσης ένα από τα κελιά, η μεγάλη τοξωτή πύλη του περιβόλου και λιθόκτιστη κρήνη λαϊκής αρχιτεκτονικής. Χρονολογείται στον 18ο -19ο αιώνα. - Xαρακτηρίζουμε την οικία Ευθυμίου που βρίσκεται στην Oρεινή Mελιγού επαρχίας Κυνουρίας, του Nομού Aρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Πρόκειται για χαρακτηριστικό δείγμα της παραδοσιακής τοπικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 19ου αιώνα .
Δεξιά της θύρας εισόδου σώζει εντοιχισμένη πλάκα με επιγραφή που αναγράφει το έτος 1818′. - Xαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο την παλαιά Bρύση στην Κοινότητα Aγίας Σοφίας του Ν. Aρκαδίας, γιατί με την αξιόλογη λιτή τυπολογία της αποτελεί ενδιαφέρον δείγμα τοπικής αρχιτεκτονικής, σημαντικό για τη μελέτη της Iστορίας της Aρχιτεκτονικής.
- Xαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το κτίριο ιδιοκτησίας Δημ. Γαρδικιώτη στην οδό Zαφειροπούλου στο παράλιο Άστρος, διότι τα δομικά υλικά, αλλά και τα επιμέρους μορφολογικά του στοιχεία, το καθιστούν ενδιαφέρον και απαραίτητο για τη μελέτη της ιστορίας της Aρχιτεκτονικής.
- Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το κτίριο ιδιοκτησίας Μιχαήλ Μαρούδη, στο Παράλιο Άστρος, γιατί αποτελεί αξιόλογο δείγμα κτιρίου της περιοχής και είναι σημαντικό για την μελέτη της ιστορίας της Αρχιτεκτονικής”. α) Ανακαλούμε την ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/3288/388/23-1-1989, με την οποία δεν είχε χαρακτηρισθεί ως κτίριο που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία το κτίριο ιδιοκτησίας Παναγιώτη Φοιτήρη, στο Παράλιο Άστρος και
β) Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το παραπάνω κτίριο, γιατί αποτελεί αξιόλογο κτίσμα με στοιχεία νεοκλασικισμού, σημαντικό για την μελέτη της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής, και είναι αναπόσπαστο τμήμα αξιόλογου κτιριακού συνόλου του ιδίου δρόμου στο Παράλιο Άστρος. - Χαρακτηρίζουμε την γέφυρα του ποταμού Βρασιάτη, που βρίσκεται στην κοινότητα Άγιος Ανδρέας επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 20 μέτρα γύρω του.
Η γέφυρα είναι κτισμένη με αργολιθοδομή και ο δρόμος διαμορφώνεται με καλντερίμι. Η κατασκευή της μπορεί να τοποθετηθεί χρονικά στην περίοδο της ύστερης Τουρκοκρατίας. - Χαρακτηρίζουμε τον Ι.Ν. Τιμίου Προδρόμου Κάτω Μελιγούς επ. Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας ως μνημείο που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας.
Πρόκειται για σταυροειδή εγγεγραμένο ναό με νάρθηκα και τριμερές ιερό που απολήγει σε τρείς τρίπλευρες εξωτερικά αψίδες. Ο ναός είναι λιθόκτιστος, επιχρισμένος εξωτερικά.
Εγχάρακτη επιγραφή διασώζει τον κτήτορα, Ιερομόναχο Ιερεμία Καζάκο και το έτος ανέγερσης του ναού 1876.
Ο ναός εντάσσεται στα ενδιαφέροντα δείγματα της τοπικής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής του β ‘ μισού του 19ου αιώνα και αποτελεί τεκμήριο για την ανάπτυξη της περιοχής κατά τον περασμένο αιώνα. - Χαρακτηρίζουμε την Ι. Μονή Κοίμησης της Θεοτόκου Αρτοκωστάς, επαρχίας Κυνουρίας Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 150 μ. γύρω του.
Η μονή πιθανολογείται ότι ιδρύθηκε το 12ο αιώνα. Ερείπια του αρχικού κτιριακού συγκροτήματος που καταστράφηκε πριν από το 1540 σώζονται στη θέση “Βρύση”, 2-3 χλμ. βόρεια της σημερινής της θέσης. Το 1817 η μονή επαναλειτούργησε ως πατριαρχικό σταυροπήγιο στη σημερινή της θέση και καταστράφηκε από άγνωστη αιτία και ανακαινίστηκε το 1711. Το 1826 πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ και το 1864-5 ανοικοδομήθηκε με απόφαση του τότε υπουργείου Εκκλησιαστικών.
Το μνημείο είναι αλλοιωμένο μορφολογικά από νεότερες επεμβάσεις, παρουσιάζει ένα τετράπλευρο σε κάτοψη σχήμα, διαμορφωμένο από μονώροφα και διώροφα κτίρια των κελιών.
Το καθολικό είναι τετράστυλος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός με εξάπλευρο τρούλο. - Χαρακτηρίζουμε τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται στην κοινότητα Ωριάς, επαρχίας Κυνουρίας, νομού Αρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Πρόκειται για μονόχωρο καμαροσκέπαστο ναό που απολήγει σε ημικυκλική εξωτερική κόγχη και καλύπτεται με δίρριχτη καμαροσκεπή στέγη. Στο εσωτερικό του ναού αξιόλογο είναι το τέμπλο λαϊκής τεχνοτροπίας το οποίο κοσμούν όψιμες μεταβυζαντινές εικόνες των αρχών του 19ου αιώνα.
Το μνημείο, σύμφωνα με τα μορφολογικά και κατασκευαστικά χαρακτηριστικά, χρονολογείται στα τέλη του 18ου και αρχές του 19ου αιώνα”. - Χαρακτηρίζουμε την κρήνη η οποία βρίσκεται στη θέση “Σοποτός”, κοινότητας Άνω Δολιανών, επαρχίας Κυνουρίας, νομού Αρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Πρόκειται για κρήνη θολωτή, κατασκευασμένη από πελεκητές πέτρες, ντόπιας προέλευσης. Χαμηλά υπάρχει πελεκητή γούρνα με κρουνό στη μέση.
Κάτω από την καμάρα της κρήνης υπάρχει εντοιχισμένη κυκλική λίθινη επιγραφή στην παλαιά αραβική γραφή όπου αναγράφεται απόσπασμα από το Κοράνι.
Η κρήνη, σύμφωνα με τα μορφολογικά χαρακτηριστικά και βάσει της επιγραφής, χρονολογείται στην περίοδο της Τουρκοκρατίας”. - Κηρύσσομεν ως ιστορικόν διατηρητέον μνημείον το εν Άστρει διδακτήριον ένθα συνήλθεν εν έτει 1823 η β’ Εθνική Συνέλευσις.
- Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό τόπο το εναπομείναν σήμερα τμήμα εκτάσεως 18.850 τα.μ. του παλαιού αγροκηπίου (συνολικής εκτάσεως 46 στρεμμάτων), το οποίο ανήκε στη Σχολή Καρυτσιώτη και εντός του οποίου βρίσκεται η Σχολή Καρυτσιώτη, όπως αυτό εμφαίνεται στο Κτηματολογικό Διάγραμμα κλίμακας 1:1000 και σημειώνεται με τα στοιχεία 1, 2, 3 έως και 15, λόγω των σημαντικών ιστορικών γεγονότων, τα οποία έλαβαν χώρα στη συγκεκριμένη περιοχή.
Ο χώρος αυτός είναι τμήμα του αγροκηπίου – αρχικά 46 στρεμμάτων, το οποίο είχε δωρίσει ο Δημήτριος Καρυτσιώτης στη Σχολή, την οποία είχε ιδρύσει το 1805 – δενδροφυτεμένου με πορτοκαλιές, λεμονιές και ελιές, το προϊόν των οποίων χρησιμοποιούνταν για την πληρωμή των δασκάλων της Σχολής και την κάλυψη των εξόδων της.
Στο αγροκήπιο αυτό έλαβαν χώρα δύο σημαντικά γεγονότα της Επαναστάσεως, το γνωστό ως «κολοκοτρωναίικο τραπέζι της συμφιλίωσης» στις 19 Ιουνίου 1821, στο οποίο είχαν προσέλθει οι οπλαρχηγοί, προκειμένου να ξεπεραστούν οι αντιθέσεις και να ομονοήσουν για την επιτυχία της Επανάστασης που τότε ξεκινούσε, καθώς επίσης και η Β΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων (30 Μαρτίου έως τις 18 Απριλίου του 1823) με την παρουσία οπλαρχηγών, πολιτικών, πλήθους λαού και στρατού. Εντός της Σχολής η οποία περιλαμβάνεται στον υπό κήρυξη χώρο, συντάχθηκε η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης. - Χαρακτηρίζουμε ως μνημείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6, παρ. 1β, του ν. 3028/2002 το κτίριο, που βρίσκεται στον Αγ. Ιωάννη του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας φερομένης ιδιοκτησίας Βενετίας Κάντζια μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του καθ? όσον αποτελεί τμήμα του λειτουργικά και μορφολογικά. Το κτίριο αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της ορεινής Αρκαδικής αρχιτεκτονικής, είναι σημαντικό για την μελέτη της εξέλιξης της αρχιτεκτονικής στην περιοχή αυτή της Ελλάδας και είναι συνδεδεμένο λόγω των κατασκευαστών του, με την ιστορική μνήμη των κοινοτήτων της περιοχής.
- Χαρακτηρίζουμε ως νεότερο μνημείο τον Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου που βρίσκεται στο Δ.Δ. Βερβένων, Δ.Βόρειας Κυνουρίας, Ν. Αρκαδίας, διότι ο ναός αυτός αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αιώνα με επιρροές από το νεοκλασικισμό. Ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο ναού. Ανατολικά απολήγει σε τρεις τρίπλευρες αψίδες, στη δυτική όψη φέρει τοξωτό προστώο, ενώ η βόρεια και νότια κεραία του σταυρού προεξέχουν από το περίγραμμα της κάτοψης. Εδράζεται σε λιθόκτιστη κρηπίδα και τη βάση του περιτρέχει κοιλόκυρτο μαρμάρινο γείσο. Η τοιχοποιία του αποτελείται από λαξευμένους μαρμαρόλιθους και μαρμάρινους γωνιόλιθους, τοποθετημένους κατά το ισόδομο σύστημα. Από μαρμάρινη επιγραφή πάνω από την ανατολική θύρα προκύπτει ότι ο ναός χτίστηκε μεταξύ των ετών 1906 – 1926, ενώ σύμφωνα με το αρχειακό υλικό και μαρτυρίες κατοίκων πρόκειται για έργο Τήνιων μαρμαροτεχνιτών.
- Χαρακτηρίζουμε ως μνημείο τη τοξωτή λίθινη αυλόπορτα και το λίθινο τμήμα του μανδρότοιχου εκατέρωθεν αυτής, διότι διατηρεί αμιγή στοιχεία της τοπικής παράδοσης και συγκεντρώνει ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά στοιχεία και πληροί κατά συνέπεια τις προϋποθέσεις που ορίζει το άρθρο 6 παρ. 1γ του ν. 3028/2002.
- Αναοριοθετούμε τον αρχαιολογικό χώρο του λόφου «Καστράκι», Μελιγούς Κυνουρίας, Νομού Αρκαδίας,ο οποίος στο φύλλο 7315.1 του χάρτη της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, κλίμακας 1:5000, που υπογράφεται από τον Προεδρεύοντα του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, σημειώνεται με κίτρινο χρώμα και ορίζεται από τα σημεία 1, 2, 3, 4, … 10, 11, 1 τα οποία αντιστοιχούν στον ακόλουθο πίνακα συντεταγμένων των συστημάτων ΗΑΤΤ και ΕΓΣΑ.
- Την έγκριση κήρυξης – οριοθέτησης ως ενιαίου αρχαιολογικού χώρου του ρωμαϊκού συγκροτήματος – έπαυλης Ηρώδου του Αττικού στην Εύα (Λουκού), που έχει ανασκαφεί στη θέση «Κολώνες» και του αρχαίου λατομείου πωρόλιθου στη θέση «Κουφογή», Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου, για λόγους προστασίας και ανάδειξης των σημαντικών μνημείων του αρχαιολογικού χώρου. Εντός της οριοθέτησης συμπεριλαμβάνονται πλέον των προαναφερομένων μνημείων, η διατηρητέα Ι.Μ. Λουκούς με πλήθος αρχαίων εντοιχισμένων στο καθολικό της Μονής και διάσπαρτων στον αύλειο χώρο και το χώρο στάθμευσης αυτής, η δίτοξη υδατογέφυρα ρωμαϊκών χρόνων ΝΑ της Ι.Μ. Λουκούς, οι διάσπαρτες αρχαιότητες στη θέση «Μάνα του Νερού» και τα εντοπισμένα οικοδομικά κατάλοιπα στη θέση «Καλάμι». Ο αρχαιολογικός χώρος οριοθετείται με ενιαία πολυγωνική γραμμή που σημειώνεται με κόκκινο χρώμα στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα, που αποτελεί απόσπασμα του χάρτη της ΓΥΣ 1/5000 και ορίζεται από τα σημεία 1, 2, 3, …, 229, 1 του πίνακα συντεταγμένων, που συνοδεύει την παρούσα.
- Την έγκριση οριοθέτησης ως ενιαίου αρχαιολογικού χώρου των θέσεων «Νησί Αγ. Ανδρέα» και «Χερρονήσι», Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου, καθώς και ως ενάλιου αρχαιολογικού χώρου της παραλίας στα βόρεια και ανατολικά των ως άνω θέσεων. Η οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου γίνεται για λόγους προστασίας των αρχαιοτήτων που έχουν εντοπιστεί στις θέσεις και συγκεκριμένα α) στον Αγ. Ανδρέα Κυνουρίας των αρχαίων καταλοίπων του οχυρωμένου οικισμού κλασικών χρόνων με πολυγωνικό τείχος και διατείχισμα στο λόφο του, των εντός των τειχών αρχαιοτήτων (αναλημματικοί τοίχοι, λατομικά μέτωπα, ληνοί και δεξαμενές), αρχαίου πύργου στο χώρο της σύγχρονης κοινοτικής πλατείας και των καταλοίπων κτισμάτων στην περιοχή του σύγχρονου λιμένα και β) της εγκατάστασης στη θέση «Χερρονήσι» με χρήση από τους πρωτοελλαδικούς έως και τους αρχαϊκούς χρόνους, σύμφωνα με τα κινητά ευρήματα που έχουν εντοπιστεί στο χώρο. Ο ενιαίος αρχαιολογικός χώρος οριοθετείται με ενιαία πολυγωνική γραμμή που σημειώνεται με κόκκινο χρώμα στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα, που αποτελεί απόσπασμα του χάρτη της ΓΥΣ σε κλίμακα 1/5000 και ορίζεται από τα σημεία 1, 2, 3, …, 86, 1 του πίνακα συντεταγμένων, που συνοδεύει την παρούσα.
Διαπιστώνονται κάποια λάθη στα κείμενα των κηρύξεων, από τα οποία θα αναφέρω ενδεικτικά ένα. Το Παλιόχανο στην περιοχή Κάτω Βερβένων, έχει κηρυχθεί ως μεταβυζαντινός ναός, ενώ στην πραγματικότητα ήταν ένα χάνι, όπως μαρτυρεί όχι μόνο το όνομά του, αλλά και ιστορικά έγγραφα της Επανάστασης του 1821. Όταν έγινε η κήρυξη, την οποία υπέγραψε η Μελίνα Μερκούρη, με έγγραφό μου στην 5η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, τους επεσήμανα το λάθος τους, αλλά φαίνεται ότι δεν έγινε η απαιτούμενη διόρθωση, με αποτέλεσμα στους σύγχρονους τουριστικούς χάρτες το Παλιόχανο να σημειώνεται ως ναός.