Πεθερές: Τα όριά µας, όριά τους

Τα κακά νέα είναι πως όλα τα αγόρια θέλουν να παντρευτούν τη µαµά τους. Τα καλά είναι πως ο γιος της µαµάς του σε λίγες µέρες παντρεύεται εσάς. Η φροϊδική θεωρία για το οιδιπόδειο θεωρούνταν επί πολλά χρόνια το ευαγγέλιο της ψυχολογικής ερµηνείας. Κάποιοι το πολέµησαν µε πάθος ως ξεπερασµένο και σκοταδιστικό. Άλλοι το ασπάζονται ακόµα. Πέρα όµως από τις όποιες διαφορές, η θεωρία του οιδιπόδειου είναι η µόνη που αποπειράται να εξηγήσει την εξέλιξη της σεξουαλικότητας ανάµεσα στο ζευγάρι. Και µπορεί µέχρι λίγο πριν την πρόταση γάµου να πιστέψατε πως ο δικός σας αγαπηµένος είναι ο µοναδικός άνδρας του πλανήτη που νίκησε τον Φρόιντ, η µαµά του όµως έχει άλλη γνώµη. Θα είναι πάντα εκεί για να παρεµβαίνει, να επικρίνει, να εισβάλλει στο σπίτι σας σαν τον οδοστρωτήρα και, εντέλει, να στοιχειώνει το όνειρο του µελλοντικού ευτυχισµένου βίου. Εφόσον βεβαίως της το επιτρέψετε.

Εκείνες κι αυτός

Η διαµάχη πεθεράς – νύφης είναι ένα πανάρχαιο δράµα µε πρωταγωνιστές τρία τραγικά πρόσωπα, εκείνες κι αυτόν. Όπως µας πληροφορεί η σύγχρονη ψυχολογία – που όλα τα εξηγεί – τα αίτια της διαµάχης είναι ξεκάθαρα τα εξής τέσσερα: το πρώτο είναι η διατήρηση της κυριαρχίας (ποιος είναι ο αρχηγός), το δεύτερο η προβολή της προσωπικής αξίας (που είχαµε εµείς προτάσεις καν και καν και ήρθε αυτή να µας πάρει το γιο), το τρίτο το συναίσθηµα της ιδιοκτησίας (εγώ που κοιλοπόνεσα για να τον γεννήσω) και το τέταρτο ο φόβος της ανασφάλειας (πού θα αφήσεις µόνη τη µανούλα;). Και τα τέσσερα απορρέουν από το ότι η ελληνική οικογένεια παραµένει δεµένη στενά µε δεσµούς άρρηκτους. Επιπλέον, τα µέλη της αποµακρύνονται πολύ αργά από τον οικογενειακό κύκλο. Συνεπώς η µαµά του δεν µπορεί να συνειδητοποιήσει επί της ουσίας ότι το αγοράκι της µεγάλωσε και τώρα ανήκει σε µια "άλλη".

Τι µπορεί να κάνει όµως αυτή η άλλη για να µη δίνει άνισες µάχες; Το εξής ένα: να θέσει τα δικά της όρια όσο πιο γρήγορα µπορεί, µε σαφήνεια, σταθερότητα, χωρίς πισωγυρίσµατα ή επιφανειακή κατανόηση.

Εξ αδιαιρέτου

Ο φόβος ότι χάνει ή πρόκειται να χάσει αυτό που της ανήκει από µόνο του δηµιουργεί στην αφοσιωµένη µάνα πανικό. Το κλειδί είναι να µην παρασυρθείτε και προσπαθήσετε να της αποδείξετε πως ο άνδρας αυτός ανήκει σ' εσάς. Βέβαια εκεί παίζει ρόλο και το πόσο ώριµη είστε η ίδια και πόσο αντιλαµβάνεστε ότι ο άνδρας αυτός δεν ανήκει σε καµία από τις δυο σας. Είναι απλώς ο αγαπηµένος σας και συνοδοιπόρος σας στη ζωή. Αν το έχετε καταλάβει πρώτες εσείς, τότε µπορείτε να κάνετε και την πεθερά σας να συνειδητοποιήσει πως ο σύντροφός σας – γιος της είναι ενήλικος, ελεύθερος και ανήκει αποκλειστικά στον εαυτό του.

Ζητήστε τη συµπαράσταση του συντρόφου σας σε αυτή την προσπάθειά σας. Με τη συµπεριφορά του θα µπορούσε κι εκείνος να συµµετάσχει στη διαδικασία της οριοθέτησης. Αλλά πάντα µε σταθερότητα και χωρίς να εκδηλώνει αµφίρροπες συµπεριφορές.

Who is the boss

Η επιδίωξη ή η διατήρηση της κυριαρχίας της µέλλουσας πεθεράς είναι και το σηµαντικότερο για το παρόν και το µέλλον της εξασφάλισης της οικογενειακής σας γαλήνης. Μέχρι σήµερα ο γιος της έτρωγε τα γεµιστά του µε σταφίδες και το µουσακά του µε µελιτζάνες. Το να µάθει να τρώει τα γεµιστά χωρίς σταφίδες και το µουσακά µε πατάτες ή το να µην ξαναφάει ποτέ του µουσακά εννοείται πως δεν θα επηρεάσει τη µεταξύ σας σχέση, αλλά είναι κάτι που ο δικός της νους δεν το χωράει. Εξηγήστε της ευγενικά και χωρίς ίχνος υπεροψίας πως αυτό που παίζει ρόλο στην κοινή ζωή µε το σύντροφό σας είναι η µεταξύ σας συνεννόηση και όχι οι µελιτζάνες στο µουσακά. Καταστήστε σαφές πως το αυτό ισχύει για όλες τις σχέσεις σας. Αν υπάρχει συνεννόηση τις διατηρείτε, αν όχι τις ακυρώνετε. Μη διστάσετε να ορθώσετε το ανάστηµά σας. Και ο άγιος φοβέρα θέλει.

Αν σχολιάσει το χρώµα του καναπέ ή των µαλλιών σας, το στιλ της βιβλιοθήκης, το κόψιµο του νυφικού ή το µενού της δεξίωσης, εξηγήστε της πως καταλαβαίνετε ότι αυτή η τάση της για παρεµβατισµό είναι για το καλό σας. Αλλά καλύτερα να δίνει τη γνώµη της µόνο αν το ζητήσετε. Όµως προσοχή, στόχος δεν είναι να βγείτε νικήτρια του µπραντεφέρ, αλλά να αποδειχτείτε επάξια αντίπαλος, ικανή να κρατήσει τη θέση της µε σταθερότητα και σθένος. Μπορεί να επιχειρήσει να εισχωρήσει στη ζωή σας µε έµµεσο και χειριστικό τρόπο. Για παράδειγµα, να εξαγοράσει τις αντιστάσεις σας κάνοντάς σας δώρο τον καναπέ που εκείνη θέλει. Τον ίδιο σκοπό µπορεί να έχουν και τα τάπερ µε το κέικ που σας (δηλαδή του) αρέσει και κουβαλάει κάθε τόσο. Μην πτοηθείτε. Αρνηθείτε. Δεν το κάνει από ανάγκη να προσφέρει. Θυµηθείτε πως ο δρόµος για την Κόλαση είναι στρωµένος µε τις καλύτερες προθέσεις. Αν υποκύψετε σε αυτό τον άτυπο χρηµατισµό έχετε χάσει το πρώτο σετ.

Με σεβασμό στην Ελληνίδα μάνα

Το "ξέρεις ποιος είµαι εγώ" αποτελεί χαρακτηριστική ατάκα του σύγχρονου Έλληνα έτσι κι αλλιώς. Πόσω µάλλον της Ελληνίδας µάνας. Η µετοχή της µητρότητας είναι το πιο βαρύ χαρτί της στο χρηµατιστήριο των κοινωνικών και οικογενειακών αξιών. Ποιος τολµάει να την αµφισβητήσει; Από θέση ισχύος κρίνει και αξιολογεί. Εννοείται βέβαια πως όσο πιο συνειδητοποιηµένη είναι η νύφη ως άτοµο τόσο πιο καθαρή εικόνα έχει για την αξία της και δεν τίθεται θέµα. Αν λοιπόν ανήκετε στην ατυχή κατηγορία νύφης µε πεθερά µαταιόδοξη, υπερφίαλη µε µηδενικό γνώθι σαυτόν που δοκιµάζει το νευρικό σας σύστηµα µε δηκτικότητα, µην παίξετε το παιχνίδι "θα αποδείξω την αξία µου". Αν γνωρίζετε ποια είστε είναι περιττό να επαναστατείτε. Απλά ξεκαθαρίστε µε σαφή και κοφτό τρόπο πως και µόνο τα κριτήρια µε τα οποία σας επέλεξε ο γιος της αποδεικνύουν πόσο του αξίζετε. Τελεία.

Μη μ' αφήνεις

Η ανασφάλεια της µάνας αποτελεί από µόνη της ένα τεράστιο κεφάλαιο στη νεοελληνική ηθική. Μια µάνα που έχει επενδύσει τα πάντα στα παιδιά της είναι επόµενο, µεγαλώνοντας, να νιώθει πανικό και µόνο στην ιδέα της εγκατάλειψης. Επόµενο αλλά όχι φυσικό. Είναι ο πιο επικίνδυνος από τους ψυχαναγκασµούς που επιβάλλουν οι µανάδες στα παιδιά τους γιατί κινείται µε όχηµα τον ορµητικό χείµαρρο των ενοχών. Αν βασανίζεστε κι εσείς από ανασφάλεια τα πράγµατα δυσκολεύουν, µια που η σκέψη και µόνο ότι ο άνδρας σας θα φροντίζει µόνο τη µανούλα σάς πανικοβάλλει. Αποφύγετε τις υπερβολές και τα δράµατα. Άλλωστε είναι φυσικό να νοιάζεται για τη µητέρα του. Αλλά πάντα εντός των ορίων. Αν οι τόνοι κρατηθούν χαµηλά, µπορείτε απλά να εξηγήσετε στην παραπονεµένη πεθερά σας πως γάµος δεν σηµαίνει εγκατάλειψη και πως θα κάνετε ό,τι µπορείτε και οι δύο για να τη βοηθήσετε αν χρειαστεί. Εννοείται βέβαια ότι και αυτό πρέπει να γίνεται βάσει ορίων. Η ηθική που δείχνουµε προς τους άλλους, η καλοσύνη και η θετική συµπεριφορά δεν θα πρέπει επ' ουδενί να καταπατούν τα δικά µας όρια και επιθυµίες.

Εποµένως; Νικήθηκε ο Φρόιντ; Ή µήπως το σκοτάδι που σκεπάζει τα µάτια του καταραµένου βασιλιά της Θήβας είναι βαθύτερο από ποτέ; Ο σύντροφός σας µπορεί να αναγνωρίσει το ασυνείδητό του, έχει καταφέρει να αποκτήσει ταυτότητα, ώριµη σκέψη, συνείδηση εαυτού και εντέλει µπορεί να σας βοηθήσει στην εξοµάλυνση των σχέσεών σας µε τη µαµά του; Αν ναι, ανήκετε στις τυχερές. Αν όχι, διαχειριστείτε το θέµα µόνη. Σε τελική ανάλυση δεν είναι παρά ένα άτοµο που καρδιοχτυπά όσο κι εσείς για έναν άνδρα. Αλλά µην ξεχνάτε τα όρια. Άλλωστε µερικά από αυτά µπορεί να πρέπει να τεθούν σε εφαρµογή και για τη δική σας Ελληνίδα µαµά.

Πηγή: gamos.gr