Τα δάση της Ευρώπης τείνουν να μην μπορούν να απορροφήσουν άλλο διοξείδιο του άνθρακα, προειδοποιούν επιστήμονες σε έκθεσή τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature Climate Change. Η γήρανσή τους σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες υποβάθμισης έχουν ως αποτέλεσμα τα δάση να χάνουν την αποτελεσματικότητά τους ως «δεξαμενές άνθρακα», στερώντας από την ήπειρο ένα από τα σημαντικότερα «όπλα» της έναντι της υπερθέρμανσης.
Σύμφωνα με τους ερευνητές από το ολλανδικό πανεπιστήμιο του Βαγκενίνγκεν, έπειτα από πολλούς αιώνες υποβάθμισης, τα ευρωπαϊκά δάση άρχισαν να ανακάμπτουν από τη δεκαετία του 1950, χάρη σε αναδασώσεις, φθάνοντας να απορροφούν μέχρι πρόσφατα διπλάσιο διοξείδιο του άνθρακα σε σχέση με τις αρχές της δεκαετίας του 1960.
Από το 2005 όμως, παρά το γεγονός ότι η δενδροκάλυψη εξακολουθεί να εξαπλώνεται κατά περίπου 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα το χρόνο, οι ρυθμοί απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα από τα δέντρα παρουσιάζουν σημάδια επιβράδυνσης.
Οι ίδιοι αποδίδουν την τάση αυτή στη μείωση του όγκου των δέντρων, στην αποψίλωση, καθώς και στο ότι τα δάση γίνονται πιο ευάλωτα σε πυρκαγιές, καταιγίδες και επιθέσεις από έντομα. Η έκθεσή τους έρχεται σε αντιδιαστολή με τα αποτελέσματα παλαιότερων μελετών, κατά τις οποίες η ικανότητα απορρόφησης CO2 από την ατμόσφαιρα θα μπορούσε ακόμη και να διπλασιαστεί μέσα στις επόμενες δεκαετίες.
«Ήταν ένας εύκολος τρόπος επίτευξης των στόχων μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με βάση το ότι τα δάση μεγαλώνουν ούτως ή άλλως», λέει ο βασικός συντάκτης της έκθεσης Χερτ-Γιαν Νάμπουρς. «Τα κράτη ίσως πίστευαν ότι αυτό θα συνεχιζόταν για δεκαετίες, αλλά τώρα βλέπουμε τα πρώτα σημάδια υποβάθμισης των δεξαμενών.»
Το πρόβλημα επιτείνει η αποψίλωση στις παρυφές πόλεων. «Παρά το γεγονός ότι οι απώλειες δασών αντισταθμίζονται συχνά από αναδασώσεις σε άλλες περιοχές, χρειάζεται να περάσουν δεκαετίες μέχρι μια έκταση νέου δάσους να αρχίσει να αποδίδει», γράφουν οι επιστήμονες. «Η αναδάσωση αποτελεί καλή στρατηγική, αλλά η δεξαμενή μπορεί να κορεστεί νωρίτερα απ’ ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Οι χώρες πρέπει να βρουν τη σωστή ισορροπία μεταξύ της διατήρησης και της ενεργού διαχείρισης των δασών.»