«Κυνουρίας γη»: Κείμενο εργασίας της θεματικής ομάδας εργασίας «Έργα και υποδομές»

Αυτόνομη Δημοτική Παρέμβαση Πολιτών Βόρειας Κυνουρίας

«Κυνουρίας γη»

Πριν αναπτύξουμε τους άξονες δράσης που αφορούν στον τομέα των έργων και υποδομών, πρέπει πρώτα να σημειώσουμε τα εξής:

Όπως τονίσαμε και στην Ιδρυτική Διακήρυξη, η «μεταρρύθμιση του Καλλικράτη» κατεδάφισε πλήρως ότι είχε απομείνει να ονομάζεται κατ’ ευφημισμόν Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Για να μπορέσει να υπάρξει πραγματική Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να υπάρχει οικονομική, διοικητική και εκτελεστική αυτοτέλεια των Δήμων, με σαφή και διακριτά όρια, τόσο από την Κεντρική εξουσία όσο και από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, της οποίας τα τελευταία χρόνια μετατράπηκε στο φτωχό συγγενή.

Όλες οι λειτουργίες και υπηρεσίες που σήμερα παρέχονται από τους Δήμους (ύδρευση, άρδευση, καθαριότητα, διαχείριση απορριμμάτων, δημοτικός φωτισμός, κοιμητήρια, και άλλα) είναι κοινωνικά αγαθά και σε καμία περίπτωση δεν είναι δυνατόν να μπαίνουν στη λογική της παραχώρησης σε ιδιώτες για την παραγωγή κέρδους.

Τέλος, βασικός είναι ο ρόλος του πολίτη στη διοίκηση των Δήμων (συμμετοχικός προϋπολογισμός), και γι αυτό θα πρέπει να μεγιστοποιηθεί η συμμετοχή του στη λήψη των αποφάσεων, και στον τομέα των έργων, έστω μέσα από τα λειψά εργαλεία που παρέχονται σήμερα.

Σε κάθε περίπτωση, για το σχεδιασμό ενός επιτυχημένου τεχνικού προγράμματος βασικός οδηγός θα πρέπει να είναι η ολοκληρωμένη και όχι αποσπασματική θεώρηση των αναγκών σε έργα πάσης φύσεως. Τα τεχνικά προγράμματα θα πρέπει να  ιεραρχούν τις ανάγκες και να σχεδιάζουν συνολικά και σε βάθος χρόνου πάντα με τη δημοκρατική συμμετοχή και συναπόφαση των πολιτών και με γνώμονα την αξιοβίωτη ανάπτυξη.

Απαραίτητη είναι για το σκοπό αυτό η μέγιστη αξιοποίηση της Τεχνικής Υπηρεσίας.

Στα πλαίσια αυτά, μερικοί από τους βασικούς τομείς παρέμβασης είναι:

  • Ύδρευση

Συνολική καταγραφή των υδρευτικών αναγκών και των υφισταμένων δικτύων ύδρευσης και των πηγών υδροληψίας, ώστε να μπορούν να σχεδιαστούν κατάλληλες παρεμβάσεις που να οδηγούν στην παροχή επαρκούς και ποιοτικού πόσιμου ύδατος για όλους, σε συνδυασμό με ορθές πρακτικές χρήσης νερού (εξοικονόμηση, περιορισμός διαρροών κλπ.), χωρίς να εξαντλούνται οι πάσης φύσεως υδάτινοι πόροι. Σημαντικοί παράμετροι του θέματος είναι η ενημέρωση και συμμετοχή των πολιτών στην εξοικονόμηση, ακόμη και στις ιδιωτικές γεωτρήσεις, ενώ είναι απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου δικτύου (αντικατάσταση) ώστε να περιορίζονται οι βλάβες. Τέλος θα πρέπει στο πλαίσιο αυτό να εξεταστεί και η δυνατότητα κατασκευής μικρών ταμιευτήρων ή ακόμα και μονάδων αφαλάτωσης.

  • Οδικό Δίκτυο

Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του οδικού δικτύου, με γνώμονα την εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου, τη βελτιστοποίηση της πρόσβασης στα δυσπρόσιτα χωριά με  περιορισμό στα απαραίτητα οδικά έργα τα οποία θα αποφέρουν το μέγιστο όφελος με την μικρότερη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος.  Βελτιώσεις στην Επαρχιακή Οδό Άργους – Λεωνιδίου, ολοκλήρωση του άξονα Τρίπολης – Άστρους για την ταχύτερη και ευχερέστερη πρόσβαση στα αστικά κέντρα (που θα βοηθήσει στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας) καθώς και η βελτίωση του δρόμου Άστρος – Αγ. Ιωάννης – Αγ. Πέτρος – Καστρί για την ολοκλήρωση της ενδοδημοτικής επικοινωνίας.

Αποφυγή μη απαραίτητων οδικών συνδέσεων σε παραλίες, ορεινούς όγκους και προστατευόμενες περιοχές.

  • Αποχέτευση – Διαχείριση απορριμμάτων

Ολοκλήρωση σε πρώτη φάση του τρέχοντος έργου της αποχέτευσης και η σύνδεση των οικισμών Άστρους, Π. Άστρους και Μελιγούς με τη μονάδα επεξεργασίας αρχικά και στη συνέχεια των Δολιανών και των Κ. Βερβαίνων. Συνολική μελέτη για το τι πρέπει να γίνει στους υπόλοιπους πεδινούς οικισμούς καθώς και στους μικρότερους ορεινούς, πιθανόν με τη δημιουργία αυτόνομων μονάδων, τύπου compact.

Εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων, με μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων, με διαλογή στην πηγή, ανάκτηση υλικών, κομποστοποίηση και διάθεση του τελικού υπολείμματος σε ΧΥΤΥ, είναι η μοναδική αποδεδειγμένα αποτελεσματική και περιβαλλοντικά αποδεκτή λύση, που επιπλέον είναι φτηνή, δημιουργεί θέσεις εργασίας, τα προϊόντα της είναι χρήσιμα στο κοινωνικό σύνολο και υπερασπίζεται το δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον. Ο σχεδιασμός της Περιφέρειας, που επιλέγει τη διαχείριση σύμμεικτων απορριμμάτων, με όλα τα αρνητικά αποτελέσματά της,  δεν πρέπει να είναι αποθαρρυντικό στοιχείο για την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου συστήματος ανάκτησης υλικών, με συνεχή ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών, μέσα από ενημέρωση αλλά ίσως και προγράμματα ανταμοιβής. Όσο το δυνατόν συντομότερη αντιμετώπιση του σημερινού χώρου απόθεσης απορριμμάτων που αποτελεί μια βραδυφλεγή βόμβα στην αυλή μας.

  • Οικισμοί

Βελτίωση των υποδομών και των κοινόχρηστων χώρων των οικισμών, με συνολικό και μακρόπνοο σχεδιασμό, ώστε οι οικισμοί να αποκτούν σύγχρονο και βιώσιμο χαρακτήρα. Προσβάσιμες για όλους πλατείες και δρόμοι, πεζοδρόμια και πεζόδρομοι, κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και χώροι στάθμευσης, χώροι αναψυχής, με βιώσιμο σχεδιασμό, είναι μερικοί από τους τομείς παρέμβασης μέσα στους οικισμούς. Παράλληλα ο χωροταξικός σχεδιασμός των μεγαλύτερων οικισμών, η βελτίωση του οικιστικού τους προφίλ, η ορθολογική δόμηση και η εξάλειψη των αυθαιρεσιών, νομιμοφανών ή όχι, όπως η καταπάτηση των ρεμάτων, είναι απαραίτητα για την εξασφάλιση βιώσιμων οικισμών.

Προστασία των παραδοσιακών οικισμών και ενίσχυση τους. Ανάδειξη σημείων ενδιαφέροντος. Σημεία Ενημέρωσης σε Πολιτιστικές/Παραδοσιακές Περιοχές του Δήμου (Μουσείο Άστρους – Εύα Λουκούς – Κάστρο Παρ. Άστρους κ.λπ. Πραστός / Καστάνιτσα / Πλάτανος /Αγ.Πέτρος / Καστρί /Δολιανά )

  • Ενέργεια

Δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας, όπως ενεργειακή αναβάθμιση Δημοτικών κτιρίων, Σχολείων, Κέντρου Υγείας, χρήση εναλλακτικών τρόπων φωτισμού, διερεύνηση της δυνατότητας (μερικής ή ολικής) ενεργειακής αυτοτέλειας του Δήμου με τη χρήση εναλλακτικών τρόπων παραγωγής ενέργειας (βιομάζα, ήλιος , νερά κλπ.)

  • Λιμενικές υποδομές

Ολοκλήρωση των έργων στο Λιμάνι του Παρ. Άστρους, με ουσιαστικό έλεγχο κατά την παραλαβή του έργου. Στα δύο άλλα σημεία ελλιμενισμού στο Ξηροπήγαδο και στον Αγ. Ανδρέα, συντήρηση και βελτιώσεις.

  • Πολιτιστικές Υποδομές:

Παρεμβάσεις σε όλους τους αρμόδιους φορείς για έργα συντήρησης, ανάδειξης και προβολής των σημαντικών αρχαιολογικών, πολιτιστικών και φυσικών  μνημείων της περιοχής και αξιοποίηση Εθνικών και Ευρωπαϊκών πόρων.

  • Καθημερινότητα- υπηρεσίες προς τους πολίτες

Βασικός τομέας για την ομαλή λειτουργία του Δήμου είναι η με σοβαρότητα και ολοκληρωμένη θεώρηση των πολυποίκιλων καθημερινών αναγκών των πολιτών, όπως στην καθαριότητα, τη συντήρηση των υποδομών, την αποκομιδή των απορριμμάτων. Για το σκοπό αυτό απαιτείται σημαντική ενεργοποίηση των Τοπικών Συμβουλίων, καλός προγραμματισμός και συντονισμός. Ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών, μέσω της εθελοντικής προσφοράς σε τομείς όπως η καθαριότητα των κοινοχρήστων χώρων.

Κομμάτι της καθημερινότητας αυτής είναι και η ανάγκη για τη φροντίδα των κοιμητηρίων, που σήμερα λειτουργούν χωρίς καμία επίβλεψη, ενώ υπάρχει ανεπάρκεια χώρων σε πολλές Κοινότητες και βέβαια απαιτούνται νέοι χώροι στο Άστρος.

Επιπλέον η διασύνδεση των διαφορετικών δημοτικών υπηρεσιών κάτω από ενιαία πληροφοριακά συστήματα για συνεχή και αξιόπιστη παροχή υπηρεσιών προς τους δημότες οn line (π.χ. έκδοση πιστοποιητικών, βεβαιώσεων, ελέγχου λογαριασμών κ.λπ.), με στόχο τη διαφάνεια και την αποφυγή  φαινομένων κακοδιοίκησης.

Κλείνοντας πρέπει να τονιστεί και πάλι, ότι όλα τα παραπάνω πρέπει να αντιμετωπίζονται συνολικά ώστε κάθε έργο που υλοποιείται να έχει συνέργεια με τα υπόλοιπα και όλα μαζί να προσθέτουν στη βελτίωση του επιπέδου ζωής των πολιτών όλου του Δήμου, προστατεύοντας το περιβαλλοντικό του κεφάλαιο.