Δεν χάνουν την… έμπνευση τους οι e-απατεώνες και εφευρίσκουν συνεχώς νέους τρόπους ώστε να εξαπατούν τους πολίτες και να γίνονται «συνδικαιούχοι» των τραπεζικών λογαριασμών των ανυποψίαστων θυμάτων τους.
Η Τράπεζα της Ελλάδος μαζί με τις τράπεζες και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ξεκινούν εκστρατεία ενημέρωσης ενόψει και των Χριστουγέννων, καθώς λόγω εορτών αναμένεται αύξηση των περιστατικών απάτης, καθώς η αύξηση της κατανάλωσης και το δώρο Χριστουγέννων που μπαίνει στους τραπεζικούς λογαριασμούς αποτελούν ισχυρά κίνητρα για τους e-απατεώνες.
Σύμφωνα με την έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της ΤτΕ, τα στοιχεία δείχνουν ότι το πρώτο εξάμηνο του 2021 οι απάτες κόστισαν 12 εκατ ευρώ, ποσό, ωστόσο, που παραμένει αρκετά χαμηλό σε σχέση με την αξία των συναλλαγών που πραγματοποιήθηκε ηλεκτρονικά και ξεπέρασε τα 750 δισ. ευρώ. Το ίδιο διάστημα οι συναλλαγές με κάρτες σημείωσαν αύξηση 6% και οι μεταφορές χρημάτων 3%.
Οι βασικές και πολύ ουσιαστικές οδηγίες αποφυγής, ώστε να μην γίνουν οι επιτήδειοι «συνδικαιούχοι» του τραπεζικού σας λογαριασμού ή να «φορτώσουν» την πιστωτική σας κάρτα είναι:
- Μηνύματα που φτάνουν στο ηλεκτρονικό μας ταχυδρομείο (e-mails) και παραπέμπουν σε ηλεκτρονικούς συνδέσμους (links) και συνημμένα αρχεία ΔΕΝ ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΙ ΠΟΤΕ. Σημειώνεται ότι το Phishing, είναι από τις πιο συνηθισμένες περιπτώσεις απάτης. Με email οι επιτήδειοι εξαπατούν τους παραλήπτες του μηνύματος, παρουσιάζονται ως η τράπεζα με την οποία έχει σχέση το υποψήφιο θύμα και ζητούν τους κωδικούς ασφαλείας για να ξεμπλοκάρουν την κάρτα τους. Ανάλογη μέθοδος είναι και το Smishing με τους απατεώνες να χρησιμοποιούν μηνήματα sms.
- Εάν λάβεις μια ύποπτη κλήση από την τράπεζα με την οποία συνεργάζεσαι, κλείσε το τηλέφωνο και επαλήθευσε την κλήση καλώντας το τμήμα εξυπηρέτησης πελατών της τράπεζας.
- Ποτέ μην κοινοποιείς τα διαπιστευτήρια ασφαλείας σου (user name & password) ή τους κωδικούς για την εκτέλεση συναλλαγής πληρωμής (π.χ. SMS OTP).
- Εάν νομίζεις ότι έχεις πέσει θύμα απάτης, επικοινώνησε αμέσως με την τράπεζα συνεργασίας σου και ανέφερε το σχετικό περιστατικό στην αστυνομία.
Οι επιτήδειοι βέβαια έχουν βρει και άλλους τρόπους για να αποσπούν προσωπικά δεδομένα που θα τους οδηγήσουν στον τραπεζικό σας λογαριασμό. Για παράδειγμα, επικοινωνούν με το υποψήφιο θύμα τους υποδυόμενοι υπάλληλο τεχνικής υποστήριξης που ισχυρίζεται ότι υπάρχει πρόβλημα με το λογισμικό του υπολογιστή του υποψηφίου «θύματος». Και για να μη χαθούν άμεσα τα πάντα από τον υπολογιστή ο «υπάλληλος» ζητά να κατεβάσετε «πρόγραμμα επίλυσης τους προβλήματος». Ζητείται μια μικρή αμοιβή για την παρεχόμενη υπηρεσία, προκειμένου να αναγκαστεί ο ανυποψίαστος πολίτης να συνδεθεί στο περιβάλλον ηλεκτρονικής τραπεζικής της τράπεζας συνεργασίας του δίνοντας άθελά του πρόσβαση στον τραπεζικό λογαριασμό.
Ο… χάρτης της απάτης
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που αποτυπώνονται στην Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Α’ 6μηνο 2021) ανοδικά κινήθηκαν τα περιστατικά απάτης στις μεταφορές χρημάτων μέσω mobile και internet banking. Πέρυσι εντοπίστηκαν 1.179 τέτοια περιστατικά και η μέση ζημιά διαμορφώθηκε στα περίπου 5.000 ευρώ.
Πολλαπλάσια -σε όγκο- είναι τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες, όμως η μέση ζημία για τον καταναλωτή είναι πολύ χαμηλότερη, μιας και η μέση αξία της συναλλαγής με κάρτα διαμορφώνεται συνήθως στα 40 με 50 ευρώ.
Από την αρχή του χρόνου τα περιστατικά απάτης με κάρτες καταγράφουν αύξηση 50%. Κάθε 3.600 συναλλαγές η μία είναι προϊόν απάτης, δηλαδή, για κάθε 6.000 ευρώ αξία συναλλαγών το 1 ευρώ είναι «κέρδος» απατεώνων.
Η ΤτΕ κατέγραψε τα περιστατικά απάτης ανά κανάλι συναλλαγής και διαπιστώθηκε πως η «έκρηξη» παρατηρείται στις συναλλαγές μέσω του διαδικτύου.
Συγκεκριμένα, το πρώτο εξάμηνο του 2021 είχαμε:
- 995 συναλλαγές ΑΤΜ, συνολικής αξίας 324.000 ευρώ,
- 11.600 πληρωμές σε POS αξίας 323.000 ευρώ και
- 197.000 εξ αποστάσεως συναλλαγές, αξίας 5,4 εκατ. ευρώ.
Ποιος πληρώνει τη ζημιά
Σε ό,τι αφορά τις οικονομικές ζημίες που προκύπτουν από τις συναλλαγές απάτης, οι οποίες επιμερίζονται στα συμβαλλόμενα μέρη της συναλλαγής ανάλογα με την υπαιτιότητά τους, διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζημίας επιβαρύνει τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που αποδέχονται συναλλαγές καρτών και ο οποίοι, κατά το α΄εξάμηνο του 2021, επωμίστηκαν το 47% της συνολικής ζημίας.
Αντίστοιχα, οι πάροχοι-εκδότες καρτών πληρωμών επιβαρύνθηκαν σε ποσοστό 24%. Οι κάτοχοι-χρήστες καρτών επιβαρύνθηκαν σε ποσοστό 29%.
Οι συνηθέστερες απάτες είναι :
- Η κλοπή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (personal data theft),
- Απάτες σχετιζόμενες με επενδύσεις (investment scams)
- Απάτες σε αγορές μέσω διαδικτύου (online shopping scams),
- Απάτες υποτιθέμενης τεχνικής υποστήριξης
- Ηλεκτρονικές απάτες μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας
- Κλοπές στοιχείων ταυτότητας, και απάτες μέσω αλλαγής κάρτας SIM (SIM Swapping).
Πηγή: imerisia.gr