Γουσταύος Άιφελ, ο «Μάγος του σιδήρου»

Ο μηχανικός και επιχειρηματίας Γκιστάβ Άιφελ, που σχεδίασε και κατασκεύασε τον πύργο σήμα-κατατεθέν του Παρισιού.

Ο Γκιστάβ Άιφελ γεννήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου του 1832 στη Ντιζόν της Γαλλίας. Αρχικά, αν και με γαλλική υπηκοότητα, είχε το γερμανικό επώνυμο Bönickhausen, αλλά το 1879 το τροποποίησε σε Άιφελ, υιοθετώντας ουσιαστικά το παρατσούκλι που είχε αποκτήσει ένας πρόγονός του όταν, στις αρχές του 18ου αιώνα, είχε μεταναστεύσει στη Γαλλία από τη γερμανική περιοχή Eifel.

Τα πρώτα βήματα

Κατά τη διάρκεια των νεανικών του χρόνων, τη μεγαλύτερη επιρροή δέχτηκε από δύο θείους του χημικούς, τον Jean-Baptiste Mollerat και τον Michel Perret, οι οποίοι του μετέδωσαν πολλές γνώσεις σε πολλούς τομείς: από τη χημεία και τη μηχανολογία έως τη θρησκεία και τη φιλοσοφία. Ο Άιφελ ήταν εξαιρετικά έξυπνος, αλλά όχι ιδιαίτερα μελετηρός. Θεωρούσε τις ώρες που περνούσε στο σχολείο άνευ ουσίας.

Αρχικά, ο Άιφελ εκδήλωσε ενδιαφέρον όχι για τη μηχανική, αλλά για την ιστορία και τη λογοτεχνία. Ωστόσο, στη συνέχεια, παρακολούθησε μαθήματα στο Sainte Barbe College του Παρισιού, προκειμένου να προετοιμαστεί για τις εισαγωγικές εξετάσεις στην πιο αξιόλογη πανεπιστημιακή σχολή μηχανολογίας της πόλης. Τελικά, κατάφερε να σπουδάσει χημεία στην Ecole Centale des Arts et Manufactures της γαλλικής πρωτεύουσας, μια από τις καλύτερες σχολές μηχανολογίας στην Ευρώπη. Μετά την αποφοίτησή του, βρήκε την πρώτη του δουλειά σε μια εταιρεία κατασκευής γεφυρών σιδηροδρόμων, όπου ξεχώρισε για την αποδοτικότητά του και ανήλθε πολύ γρήγορα σε υψηλόβαθμες θέσεις.

Η διεθνής αναγνώριση

Η αναγνώριση των ιδιαίτερων ικανοτήτων του Γκιστάβ Άιφελ ήρθε με τον σχεδιασμό και την κατασκευή του πύργου που εξελίχθηκε σε σήμα-κατατεθέν του Παρισιού. Το εν λόγω έργο δημιουργήθηκε με σκοπό να αποτελέσει την είσοδο για την έκθεση Uneversell. Η κατασκευή του άρχισε το 1887 και ολοκληρώθηκε το 1889. Τριακόσιοι εργάτες ένωσαν 18.038 κομμάτια αδιάβροχου σιδήρου με 2,5 εκατομμύρια πριτσίνια, βασιζόμενοι σε μια στατική μελέτη του Maurice Koechlin. Ο κίνδυνος ατυχήματος ήταν μεγάλος, καθώς, σε αντίθεση με την κατασκευή των σύγχρονων ουρανοξυστών, ο πύργος ήταν σε ανοιχτό πλαίσιο, χωρίς κανέναν ενδιάμεσο όροφο εκτός από δύο πλατφόρμες. Ωστόσο, επειδή ο Άιφελ είχε λάβει προληπτικά μέτρα ασφαλείας, μόνο ένας άνθρωπος έχασε τη ζωή του. Το έργο εγκαινιάστηκε στις 31 Μαρτίου 1889 και άνοιξε για το κοινό στις 6 Μαΐου 1889.

Ο πύργος του Άιφελ έχει περισσότερους από 100 ορόφους, για την κατασκευή του χρειάστηκαν 7000 τόνοι ατσάλι, ενώ δαπανήθηκαν πάνω από ένα εκατομμύριο δολάρια, ποσό τεράστιο για την εποχή. Έχει ύψος 325 μέτρα (300 χωρίς την κεραία), βάρος 10.100 τόνους και η κατασκευή του είναι τόσο σταθερή ώστε παρεκκλίνει μόλις έως 7,5 εκατοστά με σφοδρό άνεμο.

Διαθέτει τρία επισκέψιμα επίπεδα, καθένα προσβάσιμο με σκάλες ή με ανελκυστήρα. Για την άνοδο μέχρι το πρώτο επίπεδο χρειάζονται 300 βήματα (το ίδιο και για το δεύτερο). Το τρίτο και μεγαλύτερο επίπεδο είναι προσβάσιμο μόνο με τον ανελκυστήρα. Και το πρώτο και το δεύτερο επίπεδο διαθέτουν εστιατόριο.

Ο πύργος του Άιφελ ήταν το πιο ψηλό κτίριο στον κόσμο μέχρι που το ξεπέρασε το Εμπάιρ Στέιτ της Νέας Υόρκης το 1931.

Το εν λόγω έργο επικρίθηκε σε μεγάλο βαθμό από το κοινό όταν κατασκευάστηκε, καθώς πολλοί το θεωρούσαν αντιαισθητικό. Οι καθημερινές εφημερίδες γέμισαν με επιστολές οργής από την καλλιτεχνική κοινότητα του Παρισιού.

Ο μυθιστοριογράφος Γκυ ντε Μωπασσάν δήλωσε ότι επισκεπτόταν το εστιατόριο του πύργου καθημερινά για το μεσημεριανό του γεύμα. Όταν τον ρώτησαν τον λόγο, απάντησε ότι ήταν το μοναδικό μέρος στο Παρίσι, όπου κάποιος δεν μπορούσε να δει την αντιαισθητική εξωτερική όψη του.

Ο Γκιστάβ Άιφελ είχε πάρει άδεια για να διατηρηθεί ο πύργος επί 20 έτη· προοριζόταν για να διαλυθεί το 1909, όταν η ιδιοκτησία του θα είχε επανέλθει στον Δήμο Παρισιού. Η πόλη είχε προγραμματίσει να τoν γκρεμίσει (μέρος των αρχικών κανόνων του διαγωνισμού για ένα πύργο ήταν πως μπορούσε εύκολα να κατεδαφιστεί), αλλά, επειδή αποδείχτηκε χρήσιμος για σκοπούς επικοινωνίας, επετράπη η παραμονή του και μετά τη λήξη της άδειας.

Με το πέρασμα των ετών και παρά την αρχική αποδοκιμασία, ο πύργος του Άιφελ έγινε σήμα-κατατεθέν της γαλλικής πρωτεύουσας και ένα από τα γνωστότερα κτίρια διεθνώς.

Σήμερα, 88 χρόνια αργότερα, μελετάται η ιδέα να μετατραπεί το εν λόγω έργο στο μεγαλύτερο δέντρο του κόσμου. Η γαλλική εταιρία Ginger, που ειδικεύεται σε κτίρια οικολογικού σχεδιασμού, προτείνει να «γεμίσει» το σιδερένιο πλαίσιό του με 600.000 φυτά. Το συγκεκριμένο σχέδιο υπόσχεται ναι απαλλάξει από τους παρισινούς αιθέρες 87,8 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, αλλά παράλληλα εκτιμάται ότι θα κοστίσει 72,5 εκατομμύρια ευρώ. Το ενδεχόμενο υλοποίησής του μελετάται από το Δημοτικό Συμβούλιο του Παρισιού.

Λιγότερο γνωστό είναι το γεγονός ότι ο Γκιστάβ Άιφελ έκανε την τεχνική μελέτη και για το Άγαλμα της Ελευθερίας, δώρο της Γαλλίας προς τις ΗΠΑ ως σύμβολο της γαλλοαμερικανικής φιλίας, μετά τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο.

Η πορεία προς το τέλος

Η φήμη του γνωστού κατασκευαστή αμαυρώθηκε όταν το όνομά του ενεπλάκη σε οικονομικό σκάνδαλο σχετικά με το εγχείρημα της γαλλικής Διώρυγας του Παναμά. Ο ίδιος δεν είχε καμία σχέση, γεγονός που αποδείχθηκε τελικά στο δικαστήριο.

Προς το τέλος της ζωής του, άρχισε να μελετά την αεροδυναμική, με την οποία ωστόσο δεν πειραματίστηκε ποτέ.

Ο Γκιστάβ Άιφελ πέθανε στις 27 Δεκεμβρίου 1923 στο ιδιωτικό του ξενοδοχείο στην οδό Rabelais του Παρισιού. Τις στιγμές του θανάτου του άκουγε την πέμπτη συμφωνία του Μπετόβεν.

Πηγή: tvxs.gr