Εισαγωγικό σημείωμα: Η θαλάσσια περιοχή του Παραλίου Άστρους  έχει αρκετές ακόμα? ποσότητες Ολοθούριου (αγγουριού της θάλασσας) ή γυμνοσάλιαγκα της θάλασσας κατά τους Σιγκαπουριάνους, ή αρουραίου της θάλασσας κατά τους Κινέζους ή Ψωλιάγκου για εμάς.

Την αποτελεσματικότητα του ως δόλωμα για όσους το έχουν δοκιμάσει κανείς δεν μπορεί να την αμφισβητήσει. Κάποιοι λαοί όμως προτιμούν να το φάνε παρά να το δολώσουν.

Στην Κίνα για παράδειγμα, το αγγούρι της θάλασσας στοιχίζει στα εστιατόρια έως και τρεις φορές πιο ακριβά από ότι το ψάρι ή το κρέας.

Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες και μεγέθη, ενώ η μαύρη θεωρείται κατώτερη και φτηνότερη.

Για να το λένε αυτοί κάτι θα ξέρουν, αφού το συμπεριλαμβάνουν στις γαστρονομικές τους προτιμήσεις.

Για να σας δώσω μια ιδέα της προετοιμασίας του Ψωλιάγκου κατά τον σεφ Alan Davidson’s της Νοτιοανατολικής Ασίας (από έρευνα στο internet):

Το πρώτο βήμα είναι να σκιστεί και να ανοιχτεί κατά μήκος της κοιλιάς και αφού πλυθεί καλά μετά το βράζουν. Μετά το θάβουν στην άμμο για δυο εικοσιτετράωρα και αφού το βγάλουν, αφαιρούν την άμμο με μια συρματόβουρτσα.
Για να καταναλωθεί θα πρέπει πρώτα να ενυδατωθεί με θαλασσινό νερό και συνήθως προτιμούν να τον κάνουν σούπα. Πρέπει ακόμα να αναφέρω ότι θεωρείται από τους καλύτερους αφροδισιακούς μεζέδες.

Μια άλλη ιδιότητα που έχουν βρει οι ιθαγενείς ψαράδες είναι ότι τα χρησιμοποιούν για παπούτσια. Αφού τα σκίσουν στη μέση, τυλίγουν τα πόδια τους με αυτά ώστε να έχουν προστασία κατά το περπάτημα επάνω στα βράχια.

Ας δούμε όμως πως θα το χρησιμοποιήσουμε για δόλωμα, αφού πολύ αμφιβάλλω αν θα προσπαθήσει κανείς να το γευτεί…ή μήπως όχι.

Πού θα το αναζητήσουμε.

Στην Ελλάδα συναντώνται δυο είδη. Το ένα είναι σκούρο γκρι-μαύρο στη ράχη με μπεζ στο κάτω μέρος του και θα το βρούμε συνήθως σε πετρώδη βυθό. Αυτό είναι ορατό την ημέρα και μπορούμε να το συλλέξουμε κατά την κολύμβηση μας, ενώ είναι και λίγο πιο δύσκολο στο καθάρισμα.

Το άλλο έχει σκούρο καφέ προς το κόκκινο χρώμα και την ημέρα είναι κρυμμένο κάτω από πλάκες ή μέσα σε φυκιάδες. Είναι πιο δύσκολο στην αναζήτηση του, αλλά καθαρίζεται πιο εύκολα, αρκεί να διαθέτουμε ένα κοφτερό μαχαίρι και νύχια.

Ποια ψάρια το προτιμούν

Πρώτα και καλύτερα έρχονται ο σαργός και η τσιπούρα. Αυτά τα δυο ψάρια πραγματικά θα το προτιμήσουν ανάμεσα από πολλά δολώματα.

Σε αρκετά ψαρέματα που το έχω χρησιμοποιήσει, έχει κάνει την διαφορά και πραγματικά, σε πολλές περιπτώσεις μόνο αυτό το δόλωμα μού έχει δώσει ψάρια .

Ιδιαίτερη προτίμηση στο Ολοθούριο έχει και το μελανούρι, με αρκετές προσωπικές επιτυχίες ενώ σπανιότερα έχω πάρει μουρμούρες, λαβράκια και λυθρίνια.

Πώς θα το καθαρίσουμε

Καταρχήν αυτή η διαδικασία πρέπει να γίνει στη θάλασσα. Αφού βγάλουμε την ποσότητα που νομίζουμε ότι θα μας καλύψει στο ψάρεμά μας, θα φροντίσουμε να τα έχουμε μέσα στο νερό έως ότου τα καθαρίσουμε. Αν τα αφήσουμε έξω από το νερό για αρκετή ώρα, είναι δύσκολο έως αδύνατο να τα καθαρίσουμε.

Για το γκρι-μαύρο Ολοθούριο που θα συλλέξουμε από βραχώδη βυθό, θα χρειαστούμε ένα επίπεδο ξύλο όπου θα έχουμε καρφώσει πρωτίστως ένα μεγάλο καρφί και η μύτη του θα έχει βγει από τη άλλη πλευρά. Αφού το κόψουμε στις δυο άκρες θα το σκίσουμε στη μέση με το μαχαίρι ώστε να ανοίξει διάπλατα.

Θα το καθαρίσουμε με το χέρι μας από την άμμο που έχει μέσα και αφού το καρφώσουμε στο καρφί, θα ξεκινήσουμε να ξύνουμε δυνατά την πέτσα που βρίσκεται εσωτερικά, μέχρι να την αποκολλήσουμε από το σκληρό κυρίως σώμα του.

Την ίδια διαδικασία κάνουμε και με το καφέ κόκκινο Ολοθούριο, με την διαφορά ότι δεν θα χρειαστεί το ξύλο με το καρφί, γιατί καθαρίζεται εύκολα με το νύχι μας.

Αφού τα έχουμε καθαρίσει όλα, τα βάζουμε μέσα σε ένα πλαστικό μπουκάλι του νερού και τα χτυπάμε για κάμποση ώρα.

Όταν τα βγάλουμε θα δούμε ότι η μαλακιά πέτσα έχει σκληρύνει και έχει γίνει πιο παχιά.

Πώς θα το δολώσουμε

Για να το δολώσουμε θα κόψουμε λωρίδες και θα τις περάσουμε κεντητά επάνω στο αγκίστρι μας. Αυτό που πρέπει να γνωρίζετε, είναι ότι το δόλωμα μας όσο μένει στο νερό τόσο φουσκώνει, γι αυτό δεν πρέπει να μπουκώσουμε το αγκίστρι και να χαθεί το αρπάδι μέσα σε αυτό.

Πώς θα το συντηρήσουμε

Από παλιούς ψαράδες, έχω ακούσει ότι το Ολοθούριο είναι αποτελεσματικό, μόνο όταν το συλλέξουμε τους καλοκαιρινούς μήνες.

Η καλύτερη διαδικασία συντήρησης για να έχουμε δόλωμα και τον χειμώνα είναι η εξής απλή: Θα το βάλουμε επάνω σε απορροφητικό χαρτί, θα του ρίξουμε χοντρό αλάτι και θα το φυλάξουμε στην κατάψυξη.

Το Ολοθούριο έχει πολλά θετικά ώστε να το προτιμήσουμε στα ψαρέματα μας.

Καταρχήν μπορούμε να το βγάλουμε μόνοι μας. Δεν έχει κανένα κόστος. Έχει μεγάλη αντοχή στα τσιμπήματα των μικρών ψαριών. Προσελκύει εκλεκτά ψάρια. Όσο μένει στο νερό δεν αλλοιώνεται ενώ αντίθετα γίνεται πιο ελκυστικό και τέλος μας απαλλάσσει από την σκοτούρα, για το που θα βρούμε δόλωμα στις διακοπές μας.

Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι το Ολοθούριο που θα μας δουλέψει είναι αυτό που θα συλλέξουμε τους μήνες από Ιούνιο έως τέλος Σεπτέμβρη.